*Mùa Vọng Giáng Sinh*

Mùa vọng được coi là mùa chuẩn bị tâm hồn sốt sắng và tràn trề niềm hy vọng và hân hoan.

Mùa Vọng là khoảng thời gian 4 tuần trước lễ Giáng sinh. Chủ đề chính của mùa Vọng là chuẩn bị để kỷ niệm Sự giáng sinh của Chúa Giêsu, thường kéo dài từ 22 đến 28 ngày và có 4 ngày Chủ nhật tính từ trước ngày Lễ Giáng Sinh và chấm dứt vào Đêm vọng Lễ Giáng Sinh (đêm 24 tháng 12, lễ vọng Giáng sinh).

Chủ nhật đầu tiên của Mùa Vọng (chủ nhật thứ tư trước Giáng sinh) cũng là thời điểm bắt đầu của Lịch phụng vụ Công Giáo thường niên, thường rơi vào các ngày sớm nhất là ngày 27 tháng 11 và trễ nhất là 3 tháng 12.

Theo quan điểm của Kitô giáo, Mùa Vọng (tiếng Việt nghĩa là "sự trông chờ", "hy vọng"; tiếng Latinh: adventus nghĩa là "đến") là mùa đầu tiên của năm phụng vụ bao gồm khoảng thời gian phủ kín bốn Chủ nhật trước Lễ Giáng sinh (khoảng một tháng) và kết thúc vào Đêm Giáng Sinh.

Mùa vọng gắn liền và hướng về Mùa Giáng sinh. Kitô hữu mặc lấy tâm tình của dân Chúa xưa chờ đón Chúa đến. Giáo hội mời gọi các tín hữu chuẩn bị mừng kính việc Con Thiên Chúa đến với loài người lần thứ nhất, đồng thời hướng lòng trông đợi Chúa Kitô đến lần thứ hai. Vì vậy, Mùa vọng phải được coi là mùa chuẩn bị tâm hồn sốt sắng và tràn trề niềm hy vọng và hân hoan.

Các giai đoạn cử hành phụng vụ Mùa Vọng
+ Giai đoạn I: Từ Chúa nhật I mùa vọng đến ngày 16 tháng 12.
+ Giai đoạn II: Từ ngày 17 đến ngày 24 tháng 12.

* 10 điều bạn cần biết về Mùa Vọng *

Hầu hết trong chúng ta có một sự hiểu biết trực quan về Mùa Vọng dựa trên kinh nghiệm, nhưng những văn kiện chính thức của Giáo Hội thực sự nói gì về Mùa Vọng? Dưới đây là một số câu hỏi cơ bản và những hồi đáp (chính thức!) về Mùa Vọng.
Một số trong đó thật bất ngờ!

01. Mục đích của mùa Vọng là gì?

Mùa Vọng là một mùa trong niên lịch phụng vụ của Giáo Hội – chính xác hơn, thuộc niên lịch của Giáo Hội Latinh, là Giáo Hội lớn nhất hiệp thông với Đức Giáo Hoàng.

Những Giáo Hội Công Giáo khác – cũng như nhiều Giáo hội không phải Công Giáo — có tổ chức Mùa Vọng nhưng theo cách thức riêng của họ.

Theo sách: "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch", Mùa Vọng có một đặc tính với hai khía cạnh:
- Là một mùa để chuẩn bị cho Giáng Sinh khi chúng ta tưởng niệm việc Đức Kitô đến lần thứ nhất.
- Như là một Mùa mà việc nhớ lại ấy hướng tâm trí của chúng ta tới sự chờ đợi cho lần trở lại của Đức Kitô trong ngày sau hết.

Do đó, Mùa Vọng là một thời kỳ sốt sắng và mong đợi trong hân hoan.

Chúng ta thường nghĩ về Mùa Vọng chỉ như là một mùa chuẩn bị cho Giáng sinh hay tưởng nhớ việc Đức Kitô đến lần thứ nhất, nhưng như sách: "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" chỉ ra, thật quan trọng để nhắc nhớ rằng Mùa Vọng còn là dịp để chúng ta hướng tới sự trở lại của Đức Kitô. Cho nên, có thể nói Mùa Vọng đưa tâm trí chúng ta hướng về hai lần đến thế gian của Đức Kitô.

02. Những màu phụng vụ nào được sử dụng trong mùa Vọng?

Những ngày đặc biệt và những nghi thức cử hành nào đó có thể có những màu riêng (thí dụ, màu đỏ dành cho lễ kính các thánh tử đạo, màu đen hay trắng vào dịp lễ an táng), nhưng màu thông thường của Mùa Vọng là tím. Sách "Quy Chế Tổng quát Sách lễ Rôma" đưa ra: Màu tím hay đỏ tía được sử dụng trong Mùa Vọng và Mùa Chay. Các màu này cũng có thể được mặc trong những nghi thức và Thánh lễ an táng (346d).

Ở nhiều nơi, có một ngoại lệ đáng chú ý cho Chúa Nhật thứ ba Mùa Vọng, được biết tới như là “Chúa Nhật vui” (Gaudete) : Màu hồng có thể được sử dụng trong ngày Chúa Nhật vui và Chúa Nhật thứ ba Mùa Chay (Laetare). (GIRM 346f).

03. Phải chăng Mùa Vọng là mùa thống hối?

Chúng ta thường nghĩ về Mùa Vọng như là mùa thống hối bởi vì màu tím trong phụng vụ, giống như màu của mùa Chay – màu dành cho mùa sám hối.

Tuy nhiên, sự thực là Mùa Vọng không phải là mùa thống hối. Thật ngạc nhiên!

Theo điều khoản của Giáo Luật: số 1250: những ngày và những lần sám hối trong Giáo Hội hoàn vũ là mọi thứ sáu trong cả năm và cả mùa Chay.

Mặc dầu các đấng bản quyền địa phương có thể thiết lập thêm những ngày sám hối, song, trên đây đã là một danh sách đầy đủ của những ngày và những lần thống hối trong Giáo Hội Latinh cũng như toàn thể Giáo Hội, và Mùa Vọng không phải là một trong số đó.

04. Mùa Vọng bắt đầu và kết thúc khi nào?

Theo "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch": Mùa Vọng bắt đầu với giờ Kinh Chiều I của Chúa Nhật ngày hoặc gần ngày 30/11 nhất; Mùa Vọng sẽ kết thúc vào trước giờ Kinh Chiều I của lễ Giáng Sinh (số 40).

Chúa Nhật đúng vào hay gần với ngày 30.11 nhất có thể trong khoảng 27.11 – 3.12, tùy theo năm.

Trong trường hợp một Chúa Nhật, giờ Kinh Chiều I được xem như vào Kinh Chiều I trước đó (thứ 7). Theo hướng dẫn tổng quát của các giờ kinh phụng vụ: Được cử hành ngay trước Thánh lễ, giờ Kinh Chiều được gộp vào cùng một cách thức như Kinh Sáng. Giờ Kinh Chiều I của những lễ trọng, các Chúa Nhật hay lễ kính Chúa rơi vào ngày Chúa Nhật có thể không được cử hành cho tới sau Thánh lễ của ngày hôm trước hay thứ bảy.

Điều này có nghĩa rằng, Mùa Vọng bắt đầu vào buổi chiều của thứ 7 giữa 26/11 – 2/12; kết thúc vào chiều ngày 24.12, lúc cử hành Kinh Chiều I lễ Giáng Sinh (25/12).

05. Vai trò của các Chúa Nhật trong Mùa Vọng?

Có 4 Chúa Nhật trong Mùa Vọng. "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" tuyên bố: Các Chúa Nhật của mùa này được gọi là Chúa Nhật thứ nhất, thứ Hai, thứ Ba và thứ Tư của Mùa Vọng (số 41)

Chúng ta đã đề cập trước đó về Chúa Nhật thứ ba có tên đặc biệt là Gaudete – từ Latinh có nghĩa là “niềm vui” là từ đầu tiên trong ca nhập lễ của Thánh lễ trong ngày này.

Giáo Hội gán cho các Chúa Nhật này có tầm quan trọng đặc biệt, những ngày ưu tiên hơn tất cả những cử hành phụng vụ khác. Vì thế, "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" tuyên bố: bởi vì tầm quan trọng đặc biệt của ngày này, cử hành Chúa Nhật chỉ dành cho lễ trọng hay lễ kính Chúa. Các Chúa nhật của Mùa Vọng, Mùa Chay và Phục Sinh được ưu tiên trên tất cả các lễ trọng và lễ kính Chúa. Các dịp lễ trên nếu rơi vào những Chúa Nhật này sẽ được cử hành trong các ngày thứ 7 trước đó (số 5).

06. Những gì diễn ra với các ngày trong tuần?

Các bài giảng dành cho các ngày trong tuần của Mùa Vọng được khuyến khích đặc biệt. "Những Quy Luật Tổng Quát về Năm Phụng Vụ và Niên Lịch" cũng chỉ ra vai trò đặc biệt các ngày trong tuần của tuần lễ trước Giáng sinh: các ngày trong tuần từ 17-24/12 hướng tới việc phục vụ chuẩn bị trực tiếp hơn dành cho sinh nhật của Đức Kitô. (số 41).

Vai trò đặc biệt ấy được minh chứng trong các bài đọc Kinh Thánh được sử dụng trong phụng vụ trong những ngày này.

07. Các nhà thờ được trang hoàng như thế nào trong suốt Mùa Vọng?

Trong Mùa Vọng, bàn thờ được chưng hoa cách vừa phải, thích hợp với đặc tính của mùa, để không cho thấy quá sớm niềm vui trọn vẹn của ngày Sinh Nhật Chúa. (x. GIRM 305).

08. Âm nhạc được sử dụng như thế nào trong suốt Mùa Vọng?

Trong Mùa Vọng được phép đánh phong cầm và các nhạc cụ khác cách vừa phải, phù hợp với đặc tính của mùa này, nhưng đừng đi trước niềm vui trọn vẹn của lễ Chúa Giáng Sinh. (x GIRM 313).

09. Kinh Vinh danh có được đọc hay hát trong suốt Mùa Vọng không?

Kinh Vinh danh không được đọc hay hát trong dịp này.

10. Những việc đạo đức riêng nào chúng ta nên thực hiện để trở nên thiết thân với Thiên Chúa hơn trong suốt Mùa Vọng?

Tác giả: Jimmy Akin, ncregister.com
Chuyển ngữ: Joseph Trần Ngọc Huynh, S.J.
Nguồn: dongten.net

+ Một số truyền thống Mùa Vọng:

Vòng lá Mùa Vọng: Có nguồn gốc từ Đức quốc, và là tục lệ Mùa Vọng được biết đến nhiều nhất. Đó là những lá xanh được kết lại thành vòng tròn, là biểu tượng thời gian chờ đợi từ ông Adam tới khi Đức Kitô giáng sinh; đó cũng là những năm tháng chúng ta chờ đợi Đức Kitô tái lâm. Vòng lá có bốn cây nến với khoảng cách đều nhau, ba cây màu tím thắp sáng vào các Chúa Nhật Mùa Vọng “sám hối” và cây màu hồng thắp sáng vào Chúa Nhật “vui mừng” (Gaudete), tức là Chúa Nhật III Mùa Vọng.

Máng cỏ, Hang đá: Các gia đình thường làm máng cỏ hoặc hang đá, lớn hoặc nhỏ, đầy đủ chi tiết hoặc đơn giản. Hang đá nói lên tinh thần phục vụ, hy sinh, hoặc tử tế, làm vậy để mừng Hài Nhi Giêsu như món quà sinh nhật ý nghĩa, trẻ em đặt những cọng rơm vào máng cỏ cho Chúa Giêsu ấm. Hãy khuyến khích trẻ em làm “giường êm” cho Thánh Nhi Giêsu, đó là cố gắng thực hiện các việc làm tốt. Hãy cho trẻ biết rằng dâng Chúa Hài Đồng “món quà” gì cũng được, không cần giá trị vật chất, chủ yếu là tinh thần và nói lên sự đoàn tụ trong gia đình của Chúa.

Thánh gia là hình ảnh một gia đình hạnh phúc, nhắc nhở mọi người phải biết nhường nhịn và yêu thương nhau chân thành. Đức Mẹ và Đức Thánh Giuse vất vả suốt hành trình về quê hương, rồi Chúa Giêsu ra đời trong cảnh nghèo khó. Điều đó nhắc nhở chúng ta hướng về những người nghèo, có thể thì chia sẻ với họ một chút quà thì thật là ý nghĩa, thiện cử nhân loại.

Cây Gie-se: Cây Gie-se nhắc chúng ta nhớ tới gia phả Đức Kitô (x. Mt 1:1-17). Cây Gie-se là biểu tượng gia phả Chúa Giêsu, liên quan Kinh thánh với lịch sử cứu độ, từ khai thiên lập địa tới Đức Kitô. Có thể dùng một cây xanh nào đó để nhắc nhở mọi người về ý nghĩa cứu độ trong Mùa Vọng và Mùa Giáng Sinh.

Lễ Thánh Nicôla: Lễ Thánh Nicôla ngày 6 tháng Mười Hai, làm nổi bật Mùa Vọng. Thánh Nicôla được quen gọi là Ông Già Nô-en, một ông già tốt bụng và hào phóng với các trẻ em ngoan ngoãn. Trẻ em hy vọng nhận được quà của ông già này để biết mình là đứa trẻ ngoan.

Nến Đức Kitô: Đó là cây nến trắng và lớn, biểu tượng của Đức Kitô là Ánh Sáng Thế Gian, Nguồn Sáng Cứu Độ. Nến này được thắp suốt năm vào bữa cơm chiều Chúa Nhật, nhắc nhở mọi người mong chờ Đức Kitô, đồng thời cử hành sự giáng sinh và phục sinh của Ngài.

Nến Đức Maria: Một số gia đình có thói quen trang trí Nến Đức Kitô bằng miếng vải voan vào ngày 8 tháng Mười Hai, lễ Mẹ Vô Nhiễm. Vào ngày lễ trọng này, một số người đặt một cây nến có dải vải xanh trước tượng Đức Mẹ, người đã “xin vâng” để Chúa Con nhập thể làm người và giáng trần. Nến thắp sáng trong các bữa ăn để nhắc nhở việc Đức Maria mang thai Đấng là “Ánh sáng Thế gian”. Điều này cũng nhắc nhở các thành viên trong gia đình giữ cho ánh sáng ân sủng luôn cháy sáng khi mong chờ Đức Kitô đến thế gian.

Bánh Thánh Lucia: Lễ Thánh Lucia, trinh nữ tử đạo, ngày 13 tháng Mười Hai. Lễ này đánh dấu bắt đầu Mùa Giáng Sinh ở Thụy Điển. Người ta có những công thức làm loại bánh truyền thống này.

Bánh Giáng Sinh: Có nhiều công thức làm bánh này. Người ta làm bánh vào khoảng ngày 20 tháng Mười Hai. Đến lễ Giáng Sinh, mọi người trong gia đình cùng nướng bánh và thưởng thức bánh. Ngôi Hai giáng sinh làm người để cứu độ nhân loại.

Cây Nô-en: Cũng gọi là Cây Giáng Sinh. Càng ngày người ta càng muốn Cây Giáng Sinh được làm phép, như phước lành của gia đình trong dịp Giáng Sinh thánh đức. Cha mẹ nên nhắc con cái rằng Cây này liên quan các lĩnh vực của đức tin. Chẳng hạn, cha mẹ có thể nhắc nhở rằng cha mẹ đầu tiên của chúng ta không được phép ăn trái của một cây gọi là Cây Cấm, nhưng họ đã bất tuân vì nghe lời xúi dại của ma quỷ. Chúa Giêsu đã phải trả giá cho chúng ta bằng cách phải chết treo trên Cây Thánh Giá (x. Cv 5:29-32).

Lời Nguyện

Lạy Thiên Chúa toàn năng, Ngôi Lời đã mặc xác phàm và nhập thể qua cung lòng Trinh Nữ Maria để cứu độ chúng con. Xin tạ ơn Ngài. Xin giúp chúng con biết dọn đường cho Chua Con đến, và biết dọn sạch “máng cỏ tâm hồn” để xứng đáng làm nơi ngự xuống hằng ngày. Xin Thánh Linh chuẩn bị cho chúng con để xứng đáng đón tiếp Đấng Cứu Thế. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ chúng con. Amen.

Trầm Thiên Thu
Đinh Quân- Sưu tầm