1. Phúc lành của Thiên Chúa và giáo huấn huấn quyền – Những ngụy biện và lừa dối trong Tuyên ngôn Fiducia Supplicans

Cha. Thomas G. Weinandy, Giáo sư tiến sĩ và là học giả hàng đầu của Dòng Anh Em Hèn Mọn, vừa có bài nhận định nhan đề “God’s Blessings and Magisterial Teaching” nghĩa là “Phúc lành của Thiên Chúa và giáo huấn huấn quyền”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Hôm 18 Tháng Mười Hai, Đức Hồng Y Víctor Manuel Fernández, Bộ trưởng Bộ Giáo lý Đức tin, đã công bố một Tuyên ngôn, với sự chấp thuận có chữ ký của Đức Thánh Cha Phanxicô, có tựa đề Fiducia Supplicans, “Về ý nghĩa mục vụ của các phép lành”. Tuyên ngôn này nêu rõ tầm quan trọng của các phép lành trong các quan điểm Kinh thánh, lịch sử và Giáo Hội.

Tuyên ngôn khẳng định rằng nó “vẫn giữ vững giáo lý truyền thống của Giáo Hội về hôn nhân, không cho phép bất kỳ loại nghi thức phụng vụ hoặc phép lành nào tương tự như nghi thức phụng vụ có thể tạo ra sự nhầm lẫn. Tuy nhiên, giá trị của tài liệu này là nó mang lại một sự đóng góp cụ thể và sáng tạo cho ý nghĩa mục vụ của các phép lành, cho phép mở rộng và làm phong phú cách hiểu cổ điển về các phép lành, vốn được liên kết chặt chẽ với quan điểm phụng vụ”.

Vì vậy, Tuyên ngôn muốn duy trì tính toàn vẹn về mặt giáo lý của phép lành được ban trong bí tích hôn nhân, đồng thời muốn cho phép một phép lành được “liên kết với” nhưng không giống với một phép lành phụng vụ được ban trong hôn nhân, do đó, không gây ra sự nhầm lẫn giữa hai loại phép lành. Tuyên bố tự hào rằng điều khoản này “ngụ ý một sự phát triển thực sự” phù hợp với “tầm nhìn mục vụ” của Đức Thánh Cha Phanxicô.

Tuyên ngôn tiếp tục: “Chính trong bối cảnh này mà người ta có thể hiểu được khả năng chúc phúc cho các cặp trong hoàn cảnh bất hợp lệ và các cặp đồng tính mà không cần chính thức xác nhận tình trạng của họ hoặc thay đổi bất kỳ cách nào giáo huấn lâu đời của Giáo Hội về hôn nhân”. Ở đây, người ta nhận ra lý do thực sự mà Tuyên ngôn này được viết ra – đó là để chúc phúc cho “các cặp sống chung không hợp pháp” và chúc phúc cho “các cặp đồng giới”.

Tuyên bố giải thích chi tiết về hai tình huống này. Trong tầm nhìn mục vụ này “xuất hiện khả năng ban phép lành cho các cặp vợ chồng trong hoàn cảnh bất hợp lệ và cho các cặp đồng giới, hình thức này không được ấn định theo nghi thức bởi các thẩm quyền Giáo Hội để tránh tạo ra sự nhầm lẫn với phép lành chuyên biệt của Bí tích Hôn phối.”

Tuy nhiên, mặc dù những phước lành này “không đòi hỏi sự hợp pháp hóa tình trạng của cặp được chúc phúc”, nhưng Tuyên ngôn “yêu cầu rằng tất cả những gì chân thật, tốt lành, có giá trị nhân bản trong cuộc sống và các mối quan hệ của họ sẽ được phong phú hóa, chữa lành và nâng cao nhờ sự hiện diện của Chúa Thánh Thần.” Tuyên bố coi những phước lành như vậy phù hợp với điều mà theo truyền thống được gọi là “ân sủng thực sự”. “Mục đích của ân sủng này là “để các mối quan hệ giữa con người có thể trưởng thành và phát triển trong sự trung thành với Tin Mừng, để họ có thể được giải thoát khỏi những bất toàn và yếu đuối của mình, và để họ có thể thể hiện mình trong chiều kích ngày càng gia tăng của tình yêu Thiên Chúa”.

Tất cả những điều trên nghe có vẻ có lý, nhưng cũng có rất nhiều biệt ngữ, ngụy biện và lừa dối.

Đầu tiên, Tuyên ngôn tuyên bố rằng những gì đang được đưa ra là sự phát triển về tín lý phù hợp với “tầm nhìn mục vụ” của Đức Thánh Cha Phanxicô. Trong “Tiểu luận về sự phát triển tín lý”, Thánh John Henry Newman đưa ra các tiêu chí để đánh giá điều gì là đúng và điều gì là sự phát triển giáo lý sai lầm ( hay “băng hoại”). Cuối cùng, ngài kết luận, chính tính không thể sai lầm của Giáo Hội đã xác nhận sự phát triển đích thực.

Tuy nhiên, Thánh Newman đưa ra một giả thuyết, mặc dù đáng sợ. Đó là điều gì sẽ xảy ra nếu một Công Đồng hoặc một Giáo Hoàng dạy một học thuyết mâu thuẫn với một Công Đồng hoặc các Giáo Hoàng trước đó? Newman tuyên bố rằng nó sẽ phá vỡ quan niệm về sự phát triển giáo lý, vì khi đó ai có thể đánh giá điều gì được mạc khải một cách xác thực và điều gì không?

Giả thuyết đáng báo động của Newman ngày nay không còn mang tính giả thuyết nữa, nó đã trở thành hiện thực. Bất chấp những tuyên bố ngược lại, Tuyên ngôn Fiducia Supplicans mâu thuẫn một cách thẳng thừng với giáo huấn lâu đời của Giáo Hội liên quan đến các cuộc hôn nhân bất hợp pháp và hoạt động tình dục của các cặp đồng giới. Người ta có buộc phải kết luận, như Newman, rằng giáo huấn này xóa bỏ chính khái niệm phát triển tín lý và cuối cùng là chính khái niệm về chân lý tín lý không?

Ở đây, tôi muốn đưa ra một luận điểm mà Thánh Newman đã không xem xét – một luận điểm mà tôi tin là quan trọng trong bối cảnh Giáo Hội hiện tại của chúng ta. Thánh Newman giả định rằng tất cả giáo huấn hoặc những lời giảng dạy của các Giám Mục liên quan đến giáo lý và luân lý đều mang tính chất huấn quyền. Tôi cho rằng bất kỳ giáo huấn hoặc những lời giảng dạy nào từ Giáo Hoàng và các Giám Mục mâu thuẫn một cách công khai và cố ý với giáo huấn lâu đời của các Công Đồng và Giáo Hoàng trước đây đều không phải là giáo huấn của huấn quyền, chính xác là vì nó không phù hợp với giáo huấn tín lý của huấn quyền trong quá khứ.

Giáo Hoàng hoặc Giám Mục có thể, do chức vụ của mình, là thành viên của huấn quyền, nhưng giáo huấn của ngài, nếu nó mâu thuẫn với giáo huấn huấn quyền đã được tiếp nhận trước đó, thì không phải là huấn quyền. Sự giảng dạy sai lầm như vậy đơn giản là không đáp ứng được các tiêu chí cần thiết. Nó không có tính chất khả tín thuộc thẩm quyền Giáo Hội. Đúng hơn, nó chỉ đơn giản là một tuyên bố mơ hồ hoặc thiếu sót nhằm cố gắng hoặc giả vờ tỏ ra có thẩm quyền, trong khi thực tế không phải như vậy.

Thứ hai, chúc lành cho các cặp hôn nhân trái luật hoặc các cặp đồng tính mà không gây ấn tượng rằng Giáo Hội không công nhận hoạt động tình dục của họ là một trò đánh đố. Tất cả những người có mặt trong những buổi lễ như vậy đều biết chắc chắn rằng những mối quan hệ như vậy có bản chất tình dục. Không ai bị lừa cả. Thật ra, họ vui mừng vì mối quan hệ tình dục như vậy đang được ban phước. Đó là ý nghĩa của những phước lành này. Không phải việc kiêng quan hệ tình dục của họ được ban phước, mà chính là sự đam mê tình dục của họ được chúc lành.

Thứ ba, trong khi cá nhân những người trong các cặp hôn nhân bất hợp pháp và các cặp đồng giới có thể được chúc phúc, thì điều không thể được chúc phúc và, do đó, không thể được xác nhận, chính là tội lỗi mà họ đã dự phần. Không thể chúc lành cho một hành vi vô đạo đức, và cố gắng làm như vậy là báng bổ dánh thánh Chúa, vì người ta đang cầu xin Thiên Chúa toàn thánh làm một điều trái ngược với bản chất của Ngài – khi kêu cầu Ngài chuẩn y cho tội lỗi.

Hơn nữa, việc chúc lành cho các cuộc hôn nhân bất hợp pháp và các cặp đồng tính, bất chấp hoạt động tính dục của họ, là một sự xúc phạm và hạ thấp chính bí tích hôn nhân. Những phúc lành như vậy làm xói mòn phẩm giá của hôn nhân – vốn là một dấu chỉ bí tích về sự kết hợp bất khả phân ly giữa Chúa Kitô và Giáo Hội của Người.

Mặc dù, Tuyên ngôn Fiducia Supplicans “Về ý nghĩa mục vụ của các phép lành” có thể có chủ ý tốt, nhưng nó lại tàn phá bản chất của các phép lành. Phước lành là những ân sủng tràn đầy Thánh Thần mà Chúa Cha ban cho những dưỡng của Ngài trong Con Ngài, Chúa Giêsu Kitô, cũng như cho những người mà Ngài mong muốn được như vậy. Việc cố gắng khai thác các phước lành của Chúa một cách vô luân là nhạo báng sự tốt lành và tình yêu thánh thiện của Ngài.

Source:The Catholic Thing

2. Dan Hitchens: Không nên mất tinh thần trước những gì đang diễn ra trong Giáo Hội

Dan Hitchens, người Anh, hiện là chủ bút của tạp chí suy tư Công Giáo First Things. Trước đây, ông là chủ nhiệm của tờ Catholic Herald. Ông vừa có bài nhận định nhan đề “THE POPE AND THE BLACK HOLE”, nghĩa là “Đức Giáo Hoàng và Hố Đen”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Trong một chuỗi sự kiện cho đến nay đã trở nên quen thuộc, Vatican đã công bố một tài liệu vào hôm thứ Hai, 18 Tháng Mười Hai, gây ra sự hoang mang ngay lập tức. “Đức Giáo Hoàng nói rằng các linh mục Công Giáo Rôma có thể ban phước cho các cặp đồng giới,” các hàng tít lớn loan báo. Những nhà hộ giáo Công Giáo lạc quan cho biết giới truyền thông đã hiểu sai tài liệu, chứ trong đó không hề cho phép điều đó xảy ra. Những nhà hộ giáo Công Giáo bi quan thì cho biết các hàng tít đó, than ôi, là đúng, và Đức Giáo Hoàng đã sai lầm. Những người theo chủ nghĩa độc tôn Rôma ôn hòa nói rằng tài liệu này chỉ có thể được đọc theo cách bảo thủ và việc nghĩ khác đi là một sự xúc phạm quá đáng đối với Đức Giáo Hoàng. Những người theo chủ nghĩa độc tôn Rôma quá khích hơn thì nói rằng tài liệu này chỉ có thể được hiểu là một “sự phát triển của tín lý” và việc nghĩ khác đi là một sự xúc phạm nghiêm trọng đối với Đức Giáo Hoàng. Những người cấp tiến vui mừng với một chút thiếu kiên nhẫn. Thế giới quan tâm trong chốc lát, kết luận rằng Giáo hội ít nhất cũng đạt được một số tiến bộ chậm chạp, rồi ngáp một cái và chuyển sang dòng tít tiếp theo.

Tôi đã dành nhiều năm để phân tích các tài liệu gây tranh cãi nhiều này của Vatican, kiểm tra bản dịch chính xác của các từ tiếng Ý, làm phiền các nhà giáo luật và thần học uyên bác để nhận xét, so sánh câu này với câu khác. Và thành thật mà nói, tôi đang nghĩ đến việc rút lui khỏi cuộc chơi. Bởi trong thời đại của Đức Thánh Cha Phanxicô, những phát biểu “gây tranh cãi” như vậy nhìn chung chỉ là những lỗ đen hơn là các tuyên bố.

Theo NASA, lỗ đen là “một lượng lớn vật chất được dồn nén vào một khu vực rất nhỏ - hãy nghĩ đến một ngôi sao nặng gấp 10 lần Mặt trời bị nén thành một quả cầu có đường kính xấp xỉ đường kính của Thành phố New York”. Điều đó hơi phóng đại mật độ của văn bản năm ngàn từ của Tuyên ngôn Fiducia Supplicans, nhưng vấn đề là kết quả — như NASA giải thích, “là một trường hấp dẫn mạnh đến mức không gì, kể cả ánh sáng, có thể thoát ra ngoài.”

Fiducia Supplicans cũng vậy. Thông thường người ta có thể làm sáng tỏ một tài liệu bằng cách hỏi Giáo hội đã nói gì trước đây. Trong trường hợp này, chính tài liệu này đã trích dẫn tuyên bố cuối cùng của Vatican về chủ đề này, được ban hành vào năm 2021. Văn bản đó đã truyền, với sự chấp thuận có chữ ký của Đức Thánh Cha Phanxicô, rằng “không được phép chúc lành cho các mối quan hệ, hoặc các mối quan hệ đối tác, cho dù là ổn định đi chăng nữa, liên quan đến hoạt động tình dục ngoài hôn nhân... như trường hợp kết hợp giữa những người cùng giới tính. Sự hiện diện của các yếu tố tích cực trong các mối quan hệ như vậy.. không thể biện minh cho những mối quan hệ này và biến chúng thành đối tượng hợp pháp của phúc lành từ Giáo hội”.

Nhưng sau khi viện dẫn tài liệu trước đó, trong vài ngàn từ tiếp theo, tài liệu mới này bất ngờ tuyên bố rằng “Trong tầm nhìn được phác thảo ở đây xuất hiện khả năng ban phúc lành cho các cặp vợ chồng trong hoàn cảnh bất hợp lệ và cho các cặp đồng tính”. Đương nhiên, bạn tìm kiếm văn bản để tìm xem nó giải thích tại sao tài liệu trước đó là sai. Bạn không tìm thấy gì cả. Bạn đã bị hút vào hố đen, nơi mà ánh sáng của lý trí không thể xuyên qua được.

Vì thế, với tinh thần quảng đại, bạn cố gắng tiếp nhận tài liệu theo các thuật ngữ riêng của nó. Có vẻ như trước đây mọi người đều có sự hiểu biết chưa đầy đủ về phước lành. Văn bản mới này đưa ra “một đóng góp cụ thể và sáng tạo cho ý nghĩa mục vụ của các phép lành“. (Chữ in nghiêng trong nguyên bản.) Tiếp theo là 2.800 từ suy ngẫm về các phước lành—các phước lành trong Kinh thánh, lý do tại sao mọi người cầu xin các phước lành cho thấy một “sự cởi mở chân thành đối với sự siêu việt”, nhận xét rằng đôi khi các linh mục ban phước cho các cuộc hành hương cũng như “các nhóm và hiệp hội tình nguyện”. Không có điều nào trong số này có tính đổi mới đáng chú ý hoặc thực sự cụ thể. Một lần nữa, trong bóng tối hoàn toàn, chúng ta tiến tới một kết luận đầy tin tưởng: “Trong chân trời được vạch ra ở đây xuất hiện khả năng ban phúc lành cho các cặp vợ chồng trong những tình huống bất hợp lệ,” v.v. Đó sẽ là chân trời nào? Quá muộn để bạn nhận ra: Đó là chân trời sự kiện. Bạn đã trở lại hố đen.

Nếu tài liệu có vẻ không nhất quán với giáo huấn Công Giáo và thậm chí cũng chẳng nhất quán với chính nó, thì có lẽ người ta nên xem xét liệu vấn đề có nằm ở những giả định của chính mình hay không. Rốt cuộc, tài liệu này đã nghiêm khắc sửa chữa những gì dường như là một quan niệm sai lầm thường xuyên. Nó cho chúng ta biết: “Những người đang tìm kiếm phước lành không cần phải có sự hoàn thiện về mặt đạo đức trước đó”. Vậy ai đã lan truyền sự giả dối này? Ai đã tuyên bố rằng chỉ những người hoàn hảo về mặt đạo đức mới có thể được ban phước, và hãy nghĩ xem, điều đó có liên quan gì đến vấn đề hiện tại? Nhưng bạn đã bắt đầu mất thăng bằng và cảm thấy mình bị kéo lê một cách bất lực về phía rìa.

Trước thực tế là hiện nay có hai giáo huấn trái ngược nhau của Đức Giáo Hoàng – tài liệu năm 2021 và tài liệu năm 2023 – rõ ràng là không thể phủ nhận về mặt logic rằng các Đức Giáo Hoàng, khi không nói ex cathedra, đôi khi có thể sai lầm. Và tất nhiên đây đã là kiến thức phổ biến, từ những trường hợp đáng xấu hổ của các Đức Giáo Hoàng Gioan 22 và Liberiô, và ngoạn mục nhất là Giáo hoàng Hônôriô, bị ba công đồng đại kết lên án là kẻ dị giáo, đáng bị nguyền rủa!—và bị chỉ trích bởi một Giáo hoàng sau này, Thánh Lêo Đệ Nhị, khi ngài khiển trách Hônôriô là “người đã không cố gắng thánh hóa Giáo hội Tông truyền này bằng lời dạy của truyền thống Tông đồ, nhưng bằng sự phản bội trần tục đã làm cho sự trong sạch của Giáo hội ra ô uế”.

Thánh John Henry Newman lập luận rằng những sự việc như vậy không nên khiến chúng ta từ bỏ Giáo hội vì coi Giáo hội là không đáng tin cậy hoặc thối nát. Thánh Newman nói, một giáo hoàng tệ hại giống như một vụ tai nạn hỏa xa: một sự kiện thực sự ngoạn mục, chắc chắn sẽ gây kinh hoàng và thu hút tâm trí. Nhưng thật là một phản ứng thái quá khi mọi người kết luận rằng “việc di chuyển bằng hỏa xa là nguy hiểm và có thể là tự sát, và họ sẽ không bao giờ đi du lịch ngoại trừ bằng xe ngựa”. Theo thống kê, việc đi lại bằng hỏa xa vẫn an toàn hơn các phương tiện khác; và điều đó hầu như không gây sốc cho chúng ta. Thánh Newman đã chỉ ra, rằng “trong một hàng dài từ hai đến ba trăm giáo hoàng, giữa các vị tử đạo, các cha giải tội, tiến sĩ Hội Thánh, các nhà cai trị hiền triết, và những người cha yêu thương của dân Chúa, một, hai, hoặc ba đã là người làm ứng nghiệm lời mô tả của Chúa về người đầy tớ gian ác.”

Phép tương tự thiên văn của tôi có thể được mở rộng như thế. Một lỗ đen vẫn là một ngôi sao - giống như Đức Thánh Cha Phanxicô vẫn là Đại diện của Chúa Kitô - ngay cả khi ngôi sao ấy dường như đã tự sụp đổ. Một cảnh tượng như vậy thật mê hoặc, bí ẩn và đáng sợ. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta nên tuyệt vọng trước triều giáo hoàng nói chung – Các vị thánh, các bí tích, tín lý truyền thống của Giáo hội vẫn là những ngôi sao dẫn đường, những ngôi sao sẽ dẫn chúng ta đến máng cỏ Giáng Sinh.

Source:First Things