VIẾNG THĂM PARIS
Đến Paris mà về không, thật uổng công, tốn tiền Avion, Hotel và Metro.Theo thơ Lm Cung Chi, phải tìm nơi cầu nguyện trước, sau mới ngắm cảnh. Hồn trắng đẹp bay cao. Xác dẻo dai đi mãi, đi hoài không mỏi. Cha c²ó nhiều bài thơ dài, trích ít câu / bài
Đây, Cha Cung Chi Đinh Đồng Thượng Sách, Dòng Thánh Thể, tu, thụ phong Linh Mục vào Noel 1972, và làm việc cho GXVN, ngay Paris.
Nơi cầu nguyện, có nhiều
1) Notre Dame de Paris (60 câu) xây từ tk XII, bị cháy thứ Hai Tuần Thánh, 14.4.2019, mở cửa lại 8.12.2024
Notre Dame, thánh đường nổi tiếng
Khách hoàn cầu đến viến quanh năm
Nằm trên thị đảo đô thành
Cầu qua lối lại nối ngành sông Seine
Haì cây tháp uy phong hùng vỹ
Chuông buồn vui niên kỷ rền vang
Tòa nhà kiến trúc giá vàng
Tân kỳ ‘Gothique’ dẫn hàng con em (4 nhà thờ khác, Pháp)
Hàng trăm năm kiên cương vách đá
Từng trang sử vật vã đục trong
Phong vương sắc đế tuyên dương
Quan hôn tang tế nên chương thánh
Vì vua thánh bồi hồi từng bước
Đôi chân không tới trước bản thờ
Cúc cung kính bái tôn thờ
Mạo gai đinh sất lấy từ “Salem”(1239) (c 1-16)
(Thư viện Mừng 7O năm, GXVN Paris, tr. 340)
2) Lộ Đức (60 câu). GXVN hay hành hương xin ban ơn lành.
Con là kẻ lữ hành ngại bước
Nhưng tin rằng đi Lourdes hay không
Trước sau lòng chẳng khác lòng
Mẹ con, con Mẹ, mặn nồng thân thương
Có những khúc đường trường thăm thẳm
Có những khi hồn đắm hoang mang
Xa gần núi đá âm vang
Mờ mờ ảo ảo suối vàng nỉ non
Biết bao kẻ được ơn đặc biệt
Cả hồn lẫn xác lê lết đớn đau… (c 1-10)
(Sdd 135, 2 bài khác tr. 199 và 304)
3) Monmartre (54 câu) có MTC để tới 1/ 2 đêm. Ai ở lại có phòng bên
(GXVN có người chầu đêm. Nay đem về GX VN, 17è, đêm thứ 6 đầu tháng. Giới Trẻ vào thứ 2, tuần hai)
Bắc Paris có đồi Monmartre
Dưới bầu trời bàng bạc mây bay
Thiên nhiên mỹ lệ xưa nay
Thêm phần nhân tạo bàn tay tô bồi
‘Mont’ là núi y lời sách báo
Cùng ‘martyre’ ‘tử đạo’ ghép thành
Nghĩa nguyên chữ đã rành rành
Ý sâu ai nỡ cố tình chối đâu?
Cữ truyền thuyết theo câu truyện cũ
Thánh Denis bị xử trảm đầu (c 1-10)
(Sđd 336)
Ngắm cảnh chỉ là phụ cho thành phố hoa lệ ánh sáng
1) Champs Èlysées (56 câu). Hai hàng cây cao cắt gọn ngả bóng mát dài tới L’Arcs de Triomphe
Đây đại lộ nổi danh thế giới
Cánh đồng ‘Champs’ gạch nối thêm tên
‘Elysées’ điện thần tiên
‘Cung tiên thiên thần ở’ theo huyền thoại xưa
‘Đồng cũ’ thuở bốn mùa hoang dại
Đêm tối đi về đi lại nguy hiểm
Nay thành phố xá kinh kỳ
Cửa hang sang trọng nhất nhì năm châu
Hai cây số nối đầu cộng cuối (c 1-10)
(Sđd 325)
2) Les Invalides (40 câu) khu rộng có nhà thương, thưởng công và truy niệm lính Pháp.
Invalides bảo tàng quân đội
Đại thành công, khí giới xa xưa
Một thời làm gió làm mưa,
Gieo mùa tang tóc, gặt mùa máu xương
Đây súng cối chiến trườn Nam Việt
Kìa lá cớ dấu vết Việt Nam
Cờ đen cờ đỏ sao vàng
Cờ xanh cờ trắng hiên ngang trưng bày
Nhớ lại thưở tớ thầy lếch thếch
Cuộc chiến tàn xốc xếch thảm thương (c 1-10)
(Sđd 329)
3) Tháp Eiffel (60 câu) Ai đến Paris, chưa thăm Eiffel kể là chưa
Tháp Eiffel trăm năm ngão nghễ
Đệ nhất kỳ mỹ lệ Paris
Ban đêm tinh tú khôn bì
Ban ngày mây trắng vờn đi vuốt về
Chín ngản tấn nặng nề vẫn tỉnh (9000 tonnes)
Cao bốn trăm thước tính trọc trời (400 m)
Chân tay mặt sáng rạng ngời
Hơn hai triệu rưỡi đỉnh soi xoắn hình
Vừa kiều diễm đa tình mới lạ
Vừa yêng hùng chai đá phong sương (c 1-10)
(Sđd 344)
4) Sông Seine (52 câu) theo sử liệu thì giòng nước thủy triều. Lúc xanh-đỏ. Đến Il de St-Louis, tách hai ại gặp lại. Nhìn bản đồ, đẹp lạ. Đi bateaux mouches vui thú nhiều, thấy bầu trời và cây leo, đến bến gặp bờ. Tunnel du Manche do Pháp làm, không vỡ, xe vận tải qua lại không cần phà
Giòng sông Seine khi mờ khi tỏ
Lúc xanh trong lúc đỏ đục ngầu
Lúc vui vẻ lúc u sầu
Khi tươi nét mặt kh chau đôi mày
Hoặc thành thơi trờo mây man mác
Hoặc đăm chiêu trầm mặc suy tư
Hoặc như hổ dữ gầm gừ
Hoặc như chiên dại ngu ngơ hiền từ
Giận những thuở chiến tranh tàn phá
Thái bình về hỷ hả ruột gan
Từng làn sóng gợn lăn tăn
Reo như bắp nổ giòn tan nhảy mừng
Vui đón khách thập phương đưa tới
Đưa mắt nhìn đắm đuối mơ. (c. 1-14)
... Cũng đừng quên ‘Trường Sinh sông Chúa
Quên Eden vườn hứa địa đàng
Bốn sông nước chảy nhịp nhảng (Kn 2, 11-14)
Chờ sông họ đạo rộn ràng giao lưu (c. 49-52)
(Sđd ttr 322-324)
5) Metro (40 câu) là phương tiện giao thông thuận tiện. Đúng giờ. Ít nưóc nào có, Pháp tự hào đào Metro giỏi, khoan, không ngập nước. Có đoạn chạy trong lòng sông Seine, có khúc không tài xế. Xe đi-về.
Xe điện ngầm “metro” sớm tối
Hàng triệu người cần tới thường xuyên
Vừa nhanh, vừa tiện, vừa tiền
Bình dân số một chẳng phiền lụy ai
Ngòai những cảnh vui tai vui mắt
Có những trò gai mắt chương tai
Là trường dạy các bài
Không trong sách vở nhưng ngoài đi
Cả thành phố Paris góp mặt
Đủ thất tình bộc phát tự nhiên (c 1-10)
(Sđd 332)
6)L’Arc de Triomphe (Place de L’Étoile) (48 câu), xây kỷ niệm thế chiến II
Ac-Tri-ông cổng mừng chiến thắng
Được xây lên sừng sững cao vời
Mười hai đại lộ nối đuôi
Qui về hội tụ thành mười hai ngôi sao
Đứng trên đỉnh ‘cổng chào’ nhìn xuống
Dòng xe hơi như sóng chập chùng
Xa xa phía cuối công trường
Tháp buồn ‘con cóc’(Concorde) vấn vương nỗi sầu.
Sầu biệt xứ niềm côi cút
Hưởng vinh quang mà đứt ruột gan (c 1-10)
(Sđd 319)
Kết Luận
Đức TGM Paris Laurent Ulrich cho ‘Notre Dame est l’âmes de Paris’ des pelerins, des messes et des prières quotidiennes et l’amour humains C’est le Royaume de Dieu.(Notre Dame là linh hồn Paris qua hành hương, thánh lễ, kinh nguyện hàng ngày và tình yêu nhân loại. Đây đích thực Nước Chúa) (Paris Notre - Dame số 2001 11.4.24, tr 7)
Đến Paris mà về không, thật uổng công, tốn tiền Avion, Hotel và Metro.Theo thơ Lm Cung Chi, phải tìm nơi cầu nguyện trước, sau mới ngắm cảnh. Hồn trắng đẹp bay cao. Xác dẻo dai đi mãi, đi hoài không mỏi. Cha c²ó nhiều bài thơ dài, trích ít câu / bài
Đây, Cha Cung Chi Đinh Đồng Thượng Sách, Dòng Thánh Thể, tu, thụ phong Linh Mục vào Noel 1972, và làm việc cho GXVN, ngay Paris.
Nơi cầu nguyện, có nhiều
1) Notre Dame de Paris (60 câu) xây từ tk XII, bị cháy thứ Hai Tuần Thánh, 14.4.2019, mở cửa lại 8.12.2024
Notre Dame, thánh đường nổi tiếng
Khách hoàn cầu đến viến quanh năm
Nằm trên thị đảo đô thành
Cầu qua lối lại nối ngành sông Seine
Haì cây tháp uy phong hùng vỹ
Chuông buồn vui niên kỷ rền vang
Tòa nhà kiến trúc giá vàng
Tân kỳ ‘Gothique’ dẫn hàng con em (4 nhà thờ khác, Pháp)
Hàng trăm năm kiên cương vách đá
Từng trang sử vật vã đục trong
Phong vương sắc đế tuyên dương
Quan hôn tang tế nên chương thánh
Vì vua thánh bồi hồi từng bước
Đôi chân không tới trước bản thờ
Cúc cung kính bái tôn thờ
Mạo gai đinh sất lấy từ “Salem”(1239) (c 1-16)
(Thư viện Mừng 7O năm, GXVN Paris, tr. 340)
2) Lộ Đức (60 câu). GXVN hay hành hương xin ban ơn lành.
Con là kẻ lữ hành ngại bước
Nhưng tin rằng đi Lourdes hay không
Trước sau lòng chẳng khác lòng
Mẹ con, con Mẹ, mặn nồng thân thương
Có những khúc đường trường thăm thẳm
Có những khi hồn đắm hoang mang
Xa gần núi đá âm vang
Mờ mờ ảo ảo suối vàng nỉ non
Biết bao kẻ được ơn đặc biệt
Cả hồn lẫn xác lê lết đớn đau… (c 1-10)
(Sdd 135, 2 bài khác tr. 199 và 304)
3) Monmartre (54 câu) có MTC để tới 1/ 2 đêm. Ai ở lại có phòng bên
(GXVN có người chầu đêm. Nay đem về GX VN, 17è, đêm thứ 6 đầu tháng. Giới Trẻ vào thứ 2, tuần hai)
Bắc Paris có đồi Monmartre
Dưới bầu trời bàng bạc mây bay
Thiên nhiên mỹ lệ xưa nay
Thêm phần nhân tạo bàn tay tô bồi
‘Mont’ là núi y lời sách báo
Cùng ‘martyre’ ‘tử đạo’ ghép thành
Nghĩa nguyên chữ đã rành rành
Ý sâu ai nỡ cố tình chối đâu?
Cữ truyền thuyết theo câu truyện cũ
Thánh Denis bị xử trảm đầu (c 1-10)
(Sđd 336)
Ngắm cảnh chỉ là phụ cho thành phố hoa lệ ánh sáng
1) Champs Èlysées (56 câu). Hai hàng cây cao cắt gọn ngả bóng mát dài tới L’Arcs de Triomphe
Đây đại lộ nổi danh thế giới
Cánh đồng ‘Champs’ gạch nối thêm tên
‘Elysées’ điện thần tiên
‘Cung tiên thiên thần ở’ theo huyền thoại xưa
‘Đồng cũ’ thuở bốn mùa hoang dại
Đêm tối đi về đi lại nguy hiểm
Nay thành phố xá kinh kỳ
Cửa hang sang trọng nhất nhì năm châu
Hai cây số nối đầu cộng cuối (c 1-10)
(Sđd 325)
2) Les Invalides (40 câu) khu rộng có nhà thương, thưởng công và truy niệm lính Pháp.
Invalides bảo tàng quân đội
Đại thành công, khí giới xa xưa
Một thời làm gió làm mưa,
Gieo mùa tang tóc, gặt mùa máu xương
Đây súng cối chiến trườn Nam Việt
Kìa lá cớ dấu vết Việt Nam
Cờ đen cờ đỏ sao vàng
Cờ xanh cờ trắng hiên ngang trưng bày
Nhớ lại thưở tớ thầy lếch thếch
Cuộc chiến tàn xốc xếch thảm thương (c 1-10)
(Sđd 329)
3) Tháp Eiffel (60 câu) Ai đến Paris, chưa thăm Eiffel kể là chưa
Tháp Eiffel trăm năm ngão nghễ
Đệ nhất kỳ mỹ lệ Paris
Ban đêm tinh tú khôn bì
Ban ngày mây trắng vờn đi vuốt về
Chín ngản tấn nặng nề vẫn tỉnh (9000 tonnes)
Cao bốn trăm thước tính trọc trời (400 m)
Chân tay mặt sáng rạng ngời
Hơn hai triệu rưỡi đỉnh soi xoắn hình
Vừa kiều diễm đa tình mới lạ
Vừa yêng hùng chai đá phong sương (c 1-10)
(Sđd 344)
4) Sông Seine (52 câu) theo sử liệu thì giòng nước thủy triều. Lúc xanh-đỏ. Đến Il de St-Louis, tách hai ại gặp lại. Nhìn bản đồ, đẹp lạ. Đi bateaux mouches vui thú nhiều, thấy bầu trời và cây leo, đến bến gặp bờ. Tunnel du Manche do Pháp làm, không vỡ, xe vận tải qua lại không cần phà
Giòng sông Seine khi mờ khi tỏ
Lúc xanh trong lúc đỏ đục ngầu
Lúc vui vẻ lúc u sầu
Khi tươi nét mặt kh chau đôi mày
Hoặc thành thơi trờo mây man mác
Hoặc đăm chiêu trầm mặc suy tư
Hoặc như hổ dữ gầm gừ
Hoặc như chiên dại ngu ngơ hiền từ
Giận những thuở chiến tranh tàn phá
Thái bình về hỷ hả ruột gan
Từng làn sóng gợn lăn tăn
Reo như bắp nổ giòn tan nhảy mừng
Vui đón khách thập phương đưa tới
Đưa mắt nhìn đắm đuối mơ. (c. 1-14)
... Cũng đừng quên ‘Trường Sinh sông Chúa
Quên Eden vườn hứa địa đàng
Bốn sông nước chảy nhịp nhảng (Kn 2, 11-14)
Chờ sông họ đạo rộn ràng giao lưu (c. 49-52)
(Sđd ttr 322-324)
5) Metro (40 câu) là phương tiện giao thông thuận tiện. Đúng giờ. Ít nưóc nào có, Pháp tự hào đào Metro giỏi, khoan, không ngập nước. Có đoạn chạy trong lòng sông Seine, có khúc không tài xế. Xe đi-về.
Xe điện ngầm “metro” sớm tối
Hàng triệu người cần tới thường xuyên
Vừa nhanh, vừa tiện, vừa tiền
Bình dân số một chẳng phiền lụy ai
Ngòai những cảnh vui tai vui mắt
Có những trò gai mắt chương tai
Là trường dạy các bài
Không trong sách vở nhưng ngoài đi
Cả thành phố Paris góp mặt
Đủ thất tình bộc phát tự nhiên (c 1-10)
(Sđd 332)
6)L’Arc de Triomphe (Place de L’Étoile) (48 câu), xây kỷ niệm thế chiến II
Ac-Tri-ông cổng mừng chiến thắng
Được xây lên sừng sững cao vời
Mười hai đại lộ nối đuôi
Qui về hội tụ thành mười hai ngôi sao
Đứng trên đỉnh ‘cổng chào’ nhìn xuống
Dòng xe hơi như sóng chập chùng
Xa xa phía cuối công trường
Tháp buồn ‘con cóc’(Concorde) vấn vương nỗi sầu.
Sầu biệt xứ niềm côi cút
Hưởng vinh quang mà đứt ruột gan (c 1-10)
(Sđd 319)
Kết Luận
Đức TGM Paris Laurent Ulrich cho ‘Notre Dame est l’âmes de Paris’ des pelerins, des messes et des prières quotidiennes et l’amour humains C’est le Royaume de Dieu.(Notre Dame là linh hồn Paris qua hành hương, thánh lễ, kinh nguyện hàng ngày và tình yêu nhân loại. Đây đích thực Nước Chúa) (Paris Notre - Dame số 2001 11.4.24, tr 7)