1. Tài xế đâm xe vào cổng an ninh Tòa Bạch Ốc
Theo Cơ quan Mật vụ, một người đã lái xe đâm vào cổng bên ngoài Tòa Bạch Ốc vào đêm thứ Ba.
“Vào khoảng 10:37 tối, một cá nhân đã lái xe đâm vào cổng xe của Cơ quan Mật vụ nằm tại đường số 17 và đường East, NW”, Cơ quan Mật vụ cho biết.
Cơ quan thực thi pháp luật, chịu trách nhiệm bảo vệ tổng thống, cho biết thêm rằng tài xế đã “bị bắt giữ và chiếc xe đã được đánh giá và được coi là an toàn”.
Cơ quan Mật vụ cho biết: “Cuộc điều tra của chúng tôi về nguyên nhân vụ va chạm này vẫn đang được tiến hành”, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết về người bị bắt, loại xe hoặc động cơ của người lái xe.
Tổng thống Trump đang ở trong Tòa Bạch Ốc vào thời điểm xảy ra vụ việc, tờ New York Times đưa tin.
[Politico: Driver crashes car into White House security gate]
2. Có báo cáo về vụ nổ gần căn cứ quân sự ở miền nam nước Nga, làm rung chuyển nhà máy đạn dược cách Ukraine 1.700 km
Các phương tiện truyền thông địa phương đưa tin, vụ nổ đã xảy ra gần một căn cứ quân sự ngay bên ngoài thành phố Stavropol, miền nam nước Nga vào cuối ngày 22 tháng 10 và các vụ nổ khác đã làm rung chuyển một nhà máy sản xuất đạn dược ở thành phố Kopeysk, miền trung nước Nga.
Ở Stavropol, một người phụ nữ được tường trình đã thiệt mạng do bị thương do mảnh đạn từ vụ nổ được báo cáo.
Một nguồn tin giấu tên cho biết với truyền thông Nga rằng một xe đẩy trẻ em có giấu thiết bị nổ bên trong đã được đặt gần khu vực quân sự.
Theo truyền thông địa phương, vụ nổ được tường trình xảy ra tại một trạm xe buýt gần Trung đoàn tấn công Dù số 247 của Nga.
Truyền thông Nga đưa tin một nghi phạm đã bị bắt giữ và đưa đến căn cứ quân sự gần đó để thẩm vấn.
Tại Kopeysk, các vụ nổ đã được báo cáo gần nhà máy “Plastmass” và các lực lượng khẩn cấp đã ứng phó với vụ việc, hãng tin độc lập Astra đưa tin.
Theo dữ liệu nguồn mở, nhà máy này sản xuất đạn dược cho quân đội Nga và phải chịu lệnh trừng phạt do các đồng minh của Ukraine áp đặt.
Thống đốc tỉnh Chelyabinsk Alexei Teksler xác nhận một vụ nổ đã xảy ra tại một doanh nghiệp, khiến một số lượng thương vong chưa xác định.
Kopeysk nằm cách biên giới đông bắc của Ukraine với Nga hơn 1.700 km (1.056 dặm).
Quân đội Ukraine thường xuyên tấn công cơ sở hạ tầng quân sự trong các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga nhằm mục đích làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Mạc Tư Khoa khi nước này tiếp tục tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.
Đêm ngày 22 tháng 10, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở Makhachkala, Dagestan, một nguồn tin trong cơ quan tình báo quân sự Ukraine nói với tờ Kyiv Independent.
Chính quyền địa phương tuyên bố máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã tiến hành một “cuộc tấn công trên không lớn” vào hai tỉnh Bryansk và Rostov của Nga vào đêm 21 tháng 10, khiến hai người bị thương và gây ra thiệt hại hạn chế.
[Kyiv Independent: Explosions reported near military base in southern Russia, blasts allegedly rock ammunition plant 1,700 km from Ukraine]
3. Nga đánh bom trường mẫu giáo ở Kharkiv
Theo các quan chức cao cấp của Ukraine, lực lượng Nga đã tấn công một trường mẫu giáo ở Kharkiv bằng máy bay điều khiển từ xa sát thủ vào sáng thứ Tư.
Thị trưởng Kharkiv Ihor Terekhov cho biết trong một tuyên bố: “Một vụ tấn công trực tiếp đã xảy ra tại một trường mẫu giáo tư thục ở quận Kholodnoyarkiy, thành phố Kharkiv. Một đám cháy đã bùng phát”.
Các quan chức sau đó cho biết thêm rằng một người đàn ông trưởng thành đã thiệt mạng trong vụ tấn công trường mẫu giáo, và tất cả 48 trẻ em đều rúng động - mặc dù không ai bị thương - và đã được di tản khỏi địa điểm này.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết bảy người đã bị thương trong cuộc tấn công ở nhà trẻ, gây ra làn sóng giận dữ mới đối với Mạc Tư Khoa.
“Các em đang được chăm sóc y tế. Tất cả trẻ em đã được di tản và đang ở trong các nơi trú ẩn. Theo thông tin sơ bộ, nhiều em bị phản ứng căng thẳng cấp tính”, Tổng thống Zelenskiy nói trên mạng xã hội.
“Không thể có bất kỳ lý do chính đáng nào cho một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào một trường mẫu giáo. Nga đang ngày càng trơ tráo. Những cuộc tấn công này là cú tát của Nga vào bất kỳ ai kiên quyết theo đuổi một giải pháp hòa bình. Bọn cướp và khủng bố chỉ có thể bị trừng phạt bằng vũ lực”, Tổng thống Zelenskiy nói.
[Politico: Russia bombs kindergarten in Kharkiv, Ukraine says]
4. TIẾN HÀNH HẠT NHÂN Khoảnh khắc rùng rợn Putin đích thân phát động các cuộc tập trận chiến tranh hạt nhân đáng sợ trong hành động đầu tiên kể từ khi phớt lờ các cuộc đàm phán hòa bình của Tổng thống Trump
ĐÂY là khoảnh khắc rùng rợn khi Vladimir Putin nhấn nút khởi động cuộc tập trận chiến tranh hạt nhân đáng sợ của Nga – vài giờ sau khi phá hỏng kế hoạch đàm phán hòa bình với Ông Donald Trump.
Putin hôm nay đã phóng những hỏa tiễn đạn đạo và hỏa tiễn mô phỏng khổng lồ trong nỗ lực mới nhất của Điện Cẩm Linh nhằm đe dọa Nato
Phát biểu trước nhóm tướng lĩnh của mình qua màn hình TV, Putin cho biết: “Hôm nay chúng tôi đang tiến hành huấn luyện lực lượng hạt nhân theo kế hoạch, tôi muốn nhấn mạnh là theo kế hoạch.”
Cảnh quay cho thấy một hỏa tiễn mô phỏng khổng lồ đang phóng đi từ bãi phóng vũ trụ trong rừng phía bắc nước Nga.
Quân đội Nga cho biết họ cũng đã cho máy bay ném bom chiến lược bay thử, không kích và phóng hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa giả từ tàu ngầm ở Biển Barents - ngay trước cửa NATO.
Trong khi Putin có thể khẳng định các cuộc tập trận này luôn được ghi trong nhật ký, thì đây có vẻ là một sự trùng hợp đáng chú ý khi NATO cũng đã tiến hành các cuộc thử nghiệm riêng của mình vào tuần trước.
Màn phô trương này diễn ra chỉ vài giờ sau khi cuộc gặp thượng đỉnh trực tiếp giữa Tổng thống Trump và Putin bị hủy bỏ – nơi Tổng thống hy vọng sẽ thu hẹp khoảng cách giữa kỳ vọng của Nga và Ukraine về một thỏa thuận.
Nga đang yêu cầu Ukraine giao nộp toàn bộ khu vực Donbas - nơi Ukraine vẫn đang bám giữ một thành trì - trong khi Tổng thống Trump lại đề xuất đóng băng các tuyến chiến đấu và vẽ ra các biên giới mới tại đó.
Sau cuộc điện đàm “có hiệu quả” vào tuần trước - một ngày trước chuyến đi của Tổng thống Zelenskiy tới Tòa Bạch Ốc - cả Hoa Kỳ và Nga đều thông báo rằng Putin và Tổng thống Trump sẽ sớm gặp nhau tại Hung Gia Lợi.
Nhưng ngày hôm qua, các quan chức Hoa Kỳ đã xác nhận kế hoạch đó đã bị hủy bỏ.
Trong một sự thay đổi giọng điệu rõ rệt so với tuần trước, Tổng thống Trump thậm chí còn chỉ trích Putin – tức giận rằng bất kỳ cuộc họp nào cũng sẽ là “lãng phí thời gian” vì kẻ bạo chúa này không thực sự muốn hòa bình.
Có một số ý kiến cho rằng kế hoạch bắt đầu tan vỡ khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nói chuyện qua điện thoại.
Họ dự định sẽ tổ chức một cuộc họp sơ bộ, nhưng các nguồn tin cho rằng sự khác biệt giữa họ là nguyên nhân khiến kế hoạch bị đổ vỡ.
Rubio được biết đến là người đặc biệt hoài nghi về Nga – và có thể thấy việc Nga từ chối nới lỏng các điều kiện hòa bình cứng rắn là không thể chấp nhận được.
Trong những ngày kể từ khi hội nghị thượng đỉnh Putin-Tổng thống Trump lần thứ hai diễn ra, Điện Cẩm Linh đã đưa ra một loạt tuyên bố dập tắt các đề xuất hòa bình.
Bản thân Lavrov đã nói: “Một lệnh ngừng bắn ngay lập tức ở Ukraine chỉ có nghĩa là một điều: phần lớn đất nước này sẽ vẫn nằm dưới sự cai trị của Đức Quốc xã.”
Trong khi đó, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết Mạc Tư Khoa sẽ chỉ ngừng giao tranh theo điều kiện của riêng họ.
Ông cho biết: “Chủ đề này đã được nêu ra nhiều lần dưới nhiều hình thức khác nhau trong các cuộc tiếp xúc giữa Nga và Hoa Kỳ.
“Phía Nga đã trả lời mọi lần, câu trả lời này ai cũng biết: lập trường nhất quán của Nga không thay đổi.”
Một nguồn tin thân cận với vấn đề này cho rằng Rubio và Lavrov có kỳ vọng rất khác nhau về cách chấm dứt cuộc xâm lược của Nga trong cuộc trò chuyện này.
Thậm chí Rubio còn được tường trình đã khuyên Tổng thống Trump tránh đồng ý gặp Putin cho đến khi những bất đồng được giải quyết.
Sau đó trong ngày, một quan chức Tòa Bạch Ốc đã xác nhận hội nghị thượng đỉnh Budapest đã được lên kế hoạch sẽ không còn diễn ra nữa.
Họ nói thêm rằng không có kế hoạch nào cho cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Putin trong tương lai gần.
Hiện tại, khi các cuộc đàm phán hòa bình dường như đã không còn hiệu lực, Tổng thống Trump phải đối mặt với quyết định quan trọng về việc có nên tham gia vào cuộc chiến hay không.
Mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy dường như cũng không mang lại kết quả gì.
Nhà lãnh đạo Ukraine đã rời khỏi cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc mà không mang theo gì, mặc dù ông đã yêu cầu được trang bị hỏa tiễn tầm xa Tomahawk.
Theo nguồn tin của tờ Financial Times, sau cánh cửa đóng kín, cuộc họp đã trở thành một cuộc cãi vã, khi Tổng thống Trump chửi rủa Tổng thống Zelenskiy và yêu cầu ông chấp nhận các điều khoản hòa bình của Nga.
[The Sun: GOING NUCLEAR Chilling moment Putin personally launches terrifying nuclear war games in first act since snubbing Trump’s peace talks]
5. Vụ nổ xảy ra tại các nhà máy lọc dầu của Rumani và Hung Gia Lợi có liên quan đến Nga
Các vụ nổ xảy ra tại các nhà máy lọc dầu ở Rumani và Hung Gia Lợi vào tối ngày 20 tháng 10, cả hai đều có liên quan đến Nga, truyền thông địa phương đưa tin vào ngày 21 tháng 10.
Dầu mỏ Nga vẫn là nguồn thu chủ chốt cho nỗ lực chiến tranh của Mạc Tư Khoa tại Ukraine. Bất chấp nỗ lực của Liên minh Âu Châu nhằm loại bỏ hoàn toàn nguồn năng lượng từ Nga, một số quốc gia thành viên vẫn tiếp tục nhận được nguồn cung.
Một vụ nổ xảy ra vào buổi trưa tại nhà máy lọc dầu Petrotel-Lukoil ở Ploiesti, miền nam Rumani, vào ngày 20 tháng 10.
Theo tờ báo Vilaggazdasag của Hung Gia Lợi, cơ sở này thuộc sở hữu của một công ty con của Lukoil, một trong những công ty dầu khí tư nhân lớn nhất của Nga, và được tường trình đã ngừng hoạt động kể từ ngày 17 tháng 10 do phải kiểm tra kỹ thuật theo kế hoạch.
Một công nhân 57 tuổi bị thương nghiêm trọng ở đầu và chân và được đưa vào phòng chăm sóc đặc biệt.
Trước các cuộc tấn công gần đây của Ukraine vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Nga, chính quyền địa phương không loại trừ khả năng vụ việc là một hành động cố ý. Tuy nhiên, theo Vilaggazdasag, các nguyên nhân tiềm ẩn khác, chẳng hạn như lỗi của con người hoặc trục trặc kỹ thuật, cũng đang được xem xét.
Theo hãng truyền thông Telex của Hung Gia Lợi, một vụ nổ cũng xảy ra tại nhà máy lọc dầu lớn nhất Hung Gia Lợi, nằm ở thành phố Szazhalombatta, nơi tiếp nhận dầu thô từ Nga.
Nhà máy lọc dầu Danube, nằm cách Budapest 27 km (khoảng 17 dặm) và thuộc sở hữu của công ty dầu mỏ Hung Gia Lợi MOL, đã bốc cháy vào tối ngày 20 tháng 10 sau vụ nổ. Lực lượng cứu hỏa đã khống chế được đám cháy vào sáng ngày 21 tháng 10.
Không có trường hợp thương tích hoặc tử vong nào được báo cáo.
Nguyên nhân chính xác của vụ việc vẫn đang được điều tra. Nhà máy Szazhalombatta, được coi là nhà máy lọc dầu tiên tiến nhất của Hung Gia Lợi, hiện có thể phải tạm thời đóng cửa.
Nhà máy lọc dầu được cung cấp dầu thô từ Nga thông qua đường ống Druzba.
Theo Reuters, nhà máy lọc dầu Novokuibyshevsk của Nga cũng đã ngừng hoạt động vào ngày 20 tháng 10 sau một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa.
Nhà máy lọc dầu Novokuibyshevsk, tọa lạc tại Tỉnh Volga, là một phần của nhóm nhà máy lọc dầu Samara của Rosneft, bao gồm các nhà máy Kuibyshevsk và Syzran.
Ukraine chưa bình luận về vụ nổ tại các nhà máy lọc dầu ở Rumani và Hung Gia Lợi, cũng như vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa tại cơ sở Novokuibyshevsk.
[Kyiv Independent: Blasts hit Romanian, Hungarian oil refineries tied to Russia]
6. Trung Quốc nhắm đến máy bay Nga để tiếp nhiên liệu cho máy bay chiến đấu của Không quân
Nếu đúng như vậy, lệnh này có thể nhằm mục đích tăng cường đội máy bay tiếp nhiên liệu trên không nhỏ của Trung Quốc cho đến khi nước này mở rộng quy mô đội máy bay tiếp dầu mới để đáp ứng nhu cầu của Không quân Quân Giải phóng Nhân dân đang hiện đại hóa nhanh chóng. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đặt mục tiêu đạt được “quân đội đẳng cấp thế giới” vào giữa thế kỷ này.
Số lượng đủ máy bay Ilyushin IL-78 - được đưa vào sử dụng năm 1984 với tư cách là máy bay tiếp nhiên liệu trên không chuyên dụng đầu tiên của Mạc Tư Khoa - có thể giúp duy trì các hoạt động trên không tầm xa hơn, bao gồm cả các điểm nóng tiềm tàng trong khu vực như Biển Đông, Đài Loan do Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền và xa hơn nữa là ở Thái Bình Dương.
Đầu tháng này, nhóm tin tặc có tên “Black Mirror” đã công bố một loạt tập tin đầu tiên, bao gồm hơn 300 tài liệu mà nhóm này cho biết có được từ Rostec, công ty mẹ của nhà sản xuất máy bay Ilyushin của Nga.
Trong số đó có một lá thư được tường trình được viết vào ngày 13 tháng 9 năm 2023, từ một quan chức của Ilyushin gửi đến một bộ phận khác, trong đó người gửi yêu cầu làm rõ về thành phần của các bộ phận dành cho đơn đặt hàng 20 chiếc MK-90A, mẫu máy bay IL-78 mới nhất dành cho “Khách hàng 156”.
Mặc dù Trung Quốc thiếu kinh nghiệm xung đột thực tế như Nga, lực lượng không quân của nước này đang nhanh chóng thu hẹp khoảng cách về năng lực và dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng các tài sản trên không và các tài sản chiến lược khác.
Nhà báo hàng không Piotr Butowski, người chia sẻ bức thư bằng tiếng Nga trên X, đã xác định Khách hàng 156 là Trung Quốc.
Butowski cho biết lệnh này có thể cho thấy Trung Quốc “không hài lòng” với đội bay hạn chế gồm YY-20, một loại máy bay tiếp dầu được cải tiến từ máy bay vận tải Y-20, khi nước này tiến hành loại bỏ dần các máy bay tiếp dầu H-6 cũ hơn, có thân máy bay được chuyển đổi từ máy bay ném bom.
[Newsweek: China Eyes Russian Planes To Fuel Air Force Fighter Jets: Reports]
7. Không có kế hoạch cho hội nghị thượng đỉnh Putin-Tổng thống Trump trong ‘tương lai gần’, cuộc họp Lavrov-Rubio cũng bị hoãn lại
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tuyên bố rằng hiện tại không có kế hoạch nào cho cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Putin trong tương lai gần.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cũng không có kế hoạch gặp mặt trực tiếp trong tương lai gần, mặc dù họ đã có cuộc điện đàm “hiệu quả” vào ngày 20 tháng 10. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết một cuộc họp bổ sung giữa các quan chức là “không cần thiết”.
Tin tức này xuất hiện chỉ vài ngày sau thông báo của Tổng thống Trump vào ngày 16 tháng 10 rằng ông sẽ gặp Putin tại Budapest trong những tuần tới để thảo luận về nỗ lực chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Phóng viên Garrett Haake của NBC News cho biết trên X rằng việc lên kế hoạch cho hội nghị thượng đỉnh Budapest hiện đang “bị tạm dừng”, theo một quan chức cao cấp giấu tên của Tòa Bạch Ốc. Thông tin tương tự cũng được BBC và CBS News đưa tin.
Diễn biến bất ngờ này diễn ra chỉ vài giờ sau khi các quan chức Nga cho biết công tác chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh Budapest vẫn đang được tiến hành, mặc dù chưa có ngày cụ thể nào được thống nhất.
Hội nghị thượng đỉnh, do Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban, người có quan hệ thân Mạc Tư Khoa, chủ trì, dự kiến sẽ là cuộc gặp thứ hai giữa Putin và Tổng thống Trump kể từ khi Tổng thống Trump trở lại nắm quyền vào tháng Giêng. Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau tại Alaska vào ngày 15 tháng 8 để thảo luận về con đường chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nhưng không đạt được nhiều tiến triển.
Các cuộc đàm phán cao cấp theo kế hoạch, đã gây bất ngờ tại Kyiv và các thủ đô Âu Châu khác, được tường trình sẽ diễn ra sau các cuộc họp giữa phái đoàn cao cấp của Hoa Kỳ và Nga, do Rubio và Lavrov dẫn đầu.
Sau cuộc điện đàm giữa hai nhà ngoại giao hàng đầu vào đầu tuần này, CNN đưa tin rằng, theo các nguồn tin, cuộc gặp trực tiếp của họ đã bị hoãn lại do quan điểm khác nhau và lập trường “tối đa hóa” của Nga.
Mạc Tư Khoa đã tìm cách hạ thấp tầm quan trọng của bài báo của CNN. Khi được hỏi về câu chuyện này, Lavrov bác bỏ cách diễn đạt của CNN là “đơn giản hóa”, trong khi cấp phó của ông, Sergei Ryabkov, không loại trừ khả năng có một cuộc điện đàm khác với Rubio.
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov phát biểu vào ngày 21 tháng 10 về cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Putin, trước khi có thông tin mới nhất về việc cuộc gặp bị gác lại: “Chúng tôi không thể hoãn lại điều gì đó chưa được ấn định”.
“Cần phải có sự chuẩn bị, sự chuẩn bị nghiêm chỉnh”, ông nói thêm, đồng thời lưu ý rằng “công việc phía trước sẽ rất khó khăn”.
Tổng thống Trump công bố kế hoạch tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Putin một ngày trước khi gặp Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc.
Trong khi Ukraine hy vọng đạt được các thỏa thuận mua vũ khí mới từ Mỹ, đặc biệt là hỏa tiễn Tomahawk, Tổng thống Trump được tường trình đã gây áp lực buộc Tổng thống Zelenskiy chấp nhận yêu cầu lãnh thổ của Nga đối với toàn bộ Tỉnh Donetsk.
Sau đó, Tổng thống Hoa Kỳ đã phủ nhận việc yêu cầu Ukraine nhượng lại các vùng lãnh thổ chưa bị tạm chiếm, thay vào đó đề xuất ngừng bắn dọc theo các tuyến đầu hiện tại.
Kyiv và các đối tác Âu Châu đã ủng hộ đề xuất này, trong khi Mạc Tư Khoa bác bỏ, yêu cầu phải giải quyết những gì họ gọi là “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc xung đột.
Sự khác biệt trong quan điểm về các cuộc đàm phán ngừng bắn và nhượng bộ lãnh thổ đã khiến một số nhà quan sát xem xét hội nghị thượng đỉnh đã lên kế hoạch và những kết quả tiềm năng của nó với thái độ hoài nghi.
Trao đổi với tờ Kyiv Independent trước thông tin về việc hội nghị thượng đỉnh Budapest bị hoãn, chuyên gia chính trị quốc tế Elina Beketova cho biết lập trường của tất cả các bên vẫn còn rất khác nhau.
Bà cho biết, sau cuộc gọi với Lavrov, Rubio có thể đã nhận ra rằng “có rất ít khả năng Nga sẽ sẵn sàng thỏa hiệp”.
Beketova cảnh báo: “Mối nguy hiểm thực sự đối với Ukraine là Tổng thống Trump sẽ mệt mỏi vì cuộc chiến qua lại này nhưng lại đổ lỗi cho Kyiv thay vì Mạc Tư Khoa, do đó gây nguy hiểm cho việc chia sẻ thông tin tình báo và các hình thức hỗ trợ khác”.
Sau các báo cáo cho rằng các cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Nga đã bị gác lại, NATO thông báo rằng Tổng thư ký Marc Rutte sẽ đến thăm Tổng thống Trump để đàm phán vào ngày 21-22 tháng 10.
Trong bài phát biểu buổi tối ngày 21 tháng 10, Tổng thống Zelenskiy đã liên hệ việc Nga rút khỏi các cuộc đàm phán hòa bình với việc Ukraine thiếu hỏa tiễn Tomahawk tầm xa.
“ Nga tiếp tục làm mọi cách để thoát khỏi ngoại giao — và ngay khi vấn đề về năng lực tầm xa đối với chúng tôi — đối với Ukraine — trở nên không còn cấp bách nữa, thì mối quan tâm của Nga đối với ngoại giao cũng gần như tự động phai nhạt”.
“Điều này báo hiệu rằng chính vấn đề này — vấn đề về khả năng tấn công sâu của chúng ta — có thể nắm giữ chìa khóa không thể thiếu cho hòa bình.”
[Politico: No plans for Putin-Trump summit in 'immediate future,' Lavrov-Rubio meeting also shelved]
8. Các đồng minh của Ukraine vội vàng ủng hộ Tổng thống Zelenskiy trong bối cảnh lo ngại về thỏa thuận Tổng thống Trump-Putin
Các đồng minh của Ukraine đang chạy đua để củng cố vị thế của Kyiv trước cuộc đàm phán giữa Ông Donald Trump và Putin, trong bối cảnh lo ngại rằng hai nhà lãnh đạo có thể đưa ra một thỏa thuận ngừng bắn tồi tệ có thể làm suy yếu toàn bộ Âu Châu.
Tại hội nghị thượng đỉnh tuần này, các nhà lãnh đạo Âu Châu đặt mục tiêu thống nhất gói hỗ trợ ba mũi nhọn cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy để trao cho ông quyền lực mạnh nhất có thể trong các cuộc đàm phán về bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng nào.
Theo các nhà ngoại giao và quan chức chuẩn bị cho cuộc họp hôm thứ Năm tại Brussels, cốt lõi trong chiến lược của họ là kế hoạch huy động thêm tiền cho Kyiv từ các tài sản bị đóng băng của Nga, cùng với nhiều vũ khí hơn, và các động thái nhằm vào nền kinh tế Nga bằng các lệnh trừng phạt mới.
Sự cấp bách mới trong các đồng minh của Kyiv xuất hiện sau khi Tổng thống Trump một lần nữa thay đổi lập trường về cuộc chiến, nói rằng ông sẵn sàng đóng băng cuộc xung đột theo các chiến tuyến hiện tại - chưa đầy một tháng sau khi ông đề xuất Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ. Những phát biểu của ông đã làm dấy lên lo ngại rằng ông có thể buộc Tổng thống Zelenskiy phải trao trả lãnh thổ cho Nga.
Các quan chức Âu Châu cho biết kết quả đó sẽ là một thảm họa, không chỉ đối với Ukraine mà còn đối với cả họ.
“Biên giới quốc tế không được phép thay đổi bằng vũ lực”, Tổng thống Zelenskiy và các nhà lãnh đạo Anh, Đức, Pháp, Ý, Ba Lan, Na Uy, Phần Lan và Đan Mạch tuyên bố trong một tuyên bố chung hôm thứ Ba. “Chiến thuật trì hoãn của Nga đã nhiều lần cho thấy Ukraine là bên duy nhất nghiêm chỉnh với hòa bình”, tuyên bố này, cũng được Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng Âu Châu António Costa ký, nêu rõ.
“Ukraine phải ở vị thế mạnh nhất có thể — trước, trong và sau bất kỳ lệnh ngừng bắn nào,” các nhà lãnh đạo nói. “Chúng tôi đang xây dựng các biện pháp để sử dụng toàn bộ giá trị tài sản quốc gia bị bất động của Nga để Ukraine có được các nguồn lực cần thiết.”
Tổng thống Zelenskiy cho biết các nhà lãnh đạo Âu Châu sẽ yêu cầu Tổng thống Trump cung cấp hỏa tiễn hành trình tầm xa Tomahawk cho Ukraine, sau khi ông ra về tay trắng sau cuộc gặp với tổng thống Hoa Kỳ vào tuần trước.
Các nhà ngoại giao dự kiến Tổng thống Zelenskiy sẽ phát biểu trước các nhà lãnh đạo tại hội nghị thượng đỉnh hôm thứ Năm, trực tiếp hoặc qua cuộc gọi video, để tập hợp sự ủng hộ của họ. Các đồng minh khác, bao gồm Keir Starmer của Anh, sẽ tham gia một cuộc thảo luận rộng hơn giữa “liên minh những người sẵn sàng” vào cuối tuần này.
Bên cạnh việc cung cấp vũ khí cho Ukraine, các nước Liên Hiệp Âu Châu cũng sắp đạt được thỏa thuận về hai vấn đề quan trọng khác trong cam kết hỗ trợ của họ: vòng trừng phạt kinh tế thứ 19 nhằm vào ngân quỹ chiến tranh của Putin và lập kế hoạch đột kích các tài sản tài chính bị đóng băng của Nga để giải phóng khoảng 140 tỷ euro cho Ukraine.
Các quan chức cho biết Kyiv đang rất cần tiền mặt và tiến độ giải ngân trong tuần này sẽ báo hiệu với Putin rằng Ukraine sẽ có đủ phương tiện để tiếp tục chiến đấu trong ít nhất hai năm tới.
Những nỗ lực của Âu Châu diễn ra vào thời điểm then chốt trong cuộc chiến kéo dài ba năm rưỡi của Ukraine chống lại lực lượng Nga xâm lược. Hội nghị thượng đỉnh Hội đồng Âu Châu hôm thứ Năm sẽ bị lu mờ bởi cuộc gặp dự kiến tại Budapest trong những tuần tới giữa Tổng thống Trump và Putin để thảo luận về các điều khoản của một thỏa thuận ngừng bắn tiềm năng — một sáng kiến tiếp nối những nỗ lực thành công trước đó của Tổng thống Trump trong việc làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn ở Gaza.
Nhà lãnh đạo Hung Gia Lợi Viktor Orbán là một đồng minh của Tổng thống Trump, người vẫn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Putin trong suốt cuộc chiến, bất chấp sự phản đối của các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu khác. Ông đã nhiều lần phản đối các lệnh trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu đối với Nga và kêu gọi “hòa bình”, lập luận rằng cuộc chiến ở Ukraine không phải là việc của Âu Châu.
Một số nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu sẽ vận động hành lang để tham dự cuộc gặp Tổng thống Trump-Putin cũng như bảo đảm Tổng thống Zelenskiy có một ghế trong bất kỳ cuộc đàm phán nào, theo một nhà ngoại giao am hiểu vấn đề này, người này cũng như những người khác được trích dẫn ở đây đã được giấu tên để phát biểu thẳng thắn. Hôm thứ Hai, Tổng thống Zelenskiy cho biết ông sẵn sàng đến Budapest nếu được mời.
Đối với người Âu Châu, nỗi lo sợ lớn nhất là Tổng thống Trump sẽ lại đứng về phía Putin trong việc quyết định hòa bình sẽ như thế nào và sẽ gây áp lực buộc Tổng thống Zelenskiy chấp nhận các điều khoản của Nga - có khả năng nhượng lại một phần lãnh thổ ở phía đông đất nước. Họ lo ngại rằng cuộc gọi kéo dài hai giờ giữa Putin và Tổng thống Trump đã khiến tổng thống Mỹ ít sẵn lòng giúp Tổng thống Zelenskiy hơn khi họ gặp nhau tại Washington tuần trước.
Cũng có sự hoài nghi rộng rãi trong giới ngoại giao Liên Hiệp Âu Châu rằng Putin thực sự nghiêm chỉnh về việc tham gia đàm phán hòa bình. Nhiều người coi lời đề nghị gặp lại Tổng thống Trump của ông là một chiến thuật câu giờ khác trong khi ông tiếp tục tấn công Ukraine bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa.
Sáng kiến quan trọng mà các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận trong tuần này là kế hoạch khai thác 140 tỷ euro tài sản bị đóng băng của Nga tại Âu Châu, để cung cấp cái mà các quan chức gọi là “khoản vay bồi thường” cho Ukraine. Khoản tiền này sẽ chỉ được hoàn trả cho Mạc Tư Khoa trong trường hợp Nga bồi thường thiệt hại chiến tranh cho Ukraine trong tương lai, theo các đề xuất phác thảo mà các quan chức Âu Châu đã chuẩn bị.
Bỉ, nơi nắm giữ phần lớn các tài sản này, đã lo ngại về thiệt hại tiềm tàng về danh tiếng mà đất nước có thể phải gánh chịu trong lĩnh vực tài chính nếu các khoản tiền gửi bằng tiền mặt bị cướp.
Các quốc gia khác đã lên tiếng bày tỏ lo ngại về rủi ro tiềm ẩn đối với uy tín quốc tế của đồng euro và muốn Hoa Kỳ và Nhật Bản, cùng các quốc gia khác, áp dụng các chính sách tương tự.
Vào thứ Năm, các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu dự kiến sẽ quyết định liệu họ có nên chính thức yêu cầu Ủy ban Âu Châu soạn thảo toàn bộ các đề xuất pháp lý chi tiết để tạo ra khoản vay bồi thường hay không. Các quan chức đang chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh tin rằng Thủ tướng Bỉ Bart De Wever sẽ đồng ý để Ủy ban, cơ quan hành pháp của Liên Hiệp Âu Châu, tiếp tục soạn thảo kế hoạch pháp lý. Ông vẫn có thể ngăn chặn kế hoạch này vào một thời điểm sau đó.
Một quan chức chính phủ Đức cho biết: “Chúng tôi hy vọng Hội đồng Âu Châu sẽ đưa ra quyết định chính trị để sử dụng các tài sản bị đóng băng của Nga và yêu cầu Ủy ban đệ trình các đề xuất lập pháp phù hợp”.
Tuy nhiên, việc kế hoạch này đang tiến triển sẽ một lần nữa gây áp lực lên Putin và mang lại cho Ukraine hy vọng rằng Liên Hiệp Âu Châu sẽ có thể đáp ứng nhu cầu tài chính của mình trong hai hoặc ba năm nữa, các nhà ngoại giao cho biết. “Nếu chúng ta gửi đi thông điệp rằng chúng ta sẵn sàng và có khả năng hỗ trợ Ukraine trong hai hoặc ba năm tới, điều đó sẽ được họ tính đến khi thảo luận về hòa bình”, một nhà ngoại giao nói thêm.
Trong khi đó, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên Hiệp Âu Châu, Kaja Kallas, đề xuất các nhà lãnh đạo sẽ ký vào gói trừng phạt thứ 19 của khối trong tuần này, được thiết kế để đánh vào các ngân hàng nước ngoài và tiền điện tử mà Nga sử dụng để trốn tránh lệnh trừng phạt.
Nhà lãnh đạo Slovakia Robert Fico đã trì hoãn các lệnh trừng phạt để phản đối những nỗ lực cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt của Nga, nguồn năng lượng mà đất nước ông vẫn đang phụ thuộc. Các nhà ngoại giao tham gia đàm phán cho biết một thỏa thuận hiện đang gần đạt được để bảo đảm sự ủng hộ của ông Fico.
Nỗi lo lắng cơ bản hơn của các chính phủ Liên Hiệp Âu Châu là Tổng thống Trump có thể bị Putin thuyết phục gây áp lực buộc Kyiv phải từ bỏ đất đai ở miền Đông Ukraine. Tổng thống Trump đề xuất nên đóng băng chiến tranh trên các đường biên giới lãnh thổ hiện tại, với cái mà ông nói là “78%” vùng Donbass nằm trong tay Nga.
Tổng thống Trump nói: “Cứ để nguyên như hiện tại, họ có thể đàm phán lại sau”.
Tuy nhiên, nhà ngoại giao được trích dẫn trước đó đã cảnh báo rằng nếu Putin giành được đất đai, các quốc gia Baltic thuộc Liên Hiệp Âu Châu gồm Estonia, Latvia và Lithuania, cùng nhiều nước khác, sẽ “hoảng loạn” và lo ngại rằng Nga sẽ “giải quyết” họ tiếp theo. Hậu quả sẽ là “một cuộc tái vũ trang quy mô lớn” ở nhiều nước Âu Châu, làm đảo lộn chính trị nội bộ của họ, nhà ngoại giao này nói.
Kallas của Liên Hiệp Âu Châu đã bác bỏ ý tưởng về bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào buộc Ukraine phải từ bỏ vùng đất bị Nga tạm chiếm.
“Mọi người đều nói toàn vẹn lãnh thổ là một giá trị quan trọng mà chúng ta theo đuổi,” Kallas nói. “Chúng ta phải giữ vững điều đó, bởi vì nếu chúng ta cứ trao trả lãnh thổ, điều này sẽ gửi đi thông điệp đến tất cả mọi người rằng bạn có thể dùng vũ lực chống lại hàng xóm và đạt được điều mình muốn.”
[Politico: Ukraine’s allies rush to bolster Zelenskyy amid fears over Trump-Putin deal]
9. Ukraine và Âu Châu ủng hộ lời kêu gọi của Tổng thống Trump về việc chấm dứt thù địch dọc theo tiền tuyến hiện tại
Vào ngày 21 tháng 10, Kyiv và các đối tác Âu Châu đã ủng hộ đề xuất của Washington về việc chấm dứt các hoạt động thù địch dọc theo các tuyến đầu hiện tại ở Ukraine, một kế hoạch bị Nga phản đối.
“Chúng tôi ủng hộ mạnh mẽ lập trường của Tổng thống Trump rằng giao tranh phải chấm dứt ngay lập tức và chiến tuyến hiện tại phải là điểm khởi đầu của các cuộc đàm phán”, tuyên bố chung của Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và các nhà lãnh đạo Anh, Đức, Pháp, Ý, Ba Lan, Liên Hiệp Âu Châu, Na Uy, Phần Lan, Đan Mạch, Tây Ban Nha và Thụy Điển nêu rõ.
Sau chuyến thăm được tường trình căng thẳng của Tổng thống Zelenskiy tới Washington, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đề nghị lực lượng Nga và Ukraine nên ngừng các hành động thù địch dựa trên giới tuyến hiện tại của họ.
Tổng thống Trump gọi lãnh thổ Ukraine là “tài sản” mà Mạc Tư Khoa đã “giành được” trong cuộc chiến, nhưng phủ nhận thông tin trước đó rằng ông đã gây áp lực buộc Tổng thống Zelenskiy nhượng lại toàn bộ Tỉnh Donetsk của Ukraine cho Nga - bao gồm cả các khu vực do Ukraine kiểm soát.
Tổng thống Zelenskiy xác nhận vào ngày 19 tháng 10 rằng đặc phái viên của Tổng thống Trump về Nga, Steve Witkoff, đã “chuyển tải” yêu cầu của Mạc Tư Khoa về việc Ukraine rút toàn bộ quân khỏi các tỉnh Donetsk và Luhansk.
Kyiv đã nhiều lần loại trừ khả năng nhượng lại bất kỳ vùng lãnh thổ chưa bị tạm chiếm nào, thay vào đó kêu gọi ngừng bắn hoàn toàn như điều kiện đầu tiên cho bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào tiếp theo.
Ngược lại, Mạc Tư Khoa đã nhiều lần bác bỏ việc ngừng giao tranh dọc theo tuyến đầu hiện tại. Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov phát biểu vào ngày 20 tháng 10 rằng lập trường này không thay đổi.
Tuyên bố ngày 21 tháng 10 của các nhà lãnh đạo Âu Châu có đoạn: “Chiến thuật trì hoãn của Nga đã nhiều lần chứng minh rằng Ukraine là bên duy nhất nghiêm chỉnh về hòa bình”.
“Chúng ta đều có thể thấy rằng Putin vẫn tiếp tục lựa chọn bạo lực và hủy diệt.”
Các nhà lãnh đạo Âu Châu cũng kêu gọi tăng cường áp lực lên Mạc Tư Khoa, ngay cả khi chính quyền Tổng thống Trump vẫn còn ngần ngại trang bị hỏa tiễn Tomahawk tầm xa cho Ukraine hoặc ủng hộ các kế hoạch của Âu Châu nhằm mở rộng việc sử dụng tài sản của Nga để tài trợ cho Kyiv.
Trong khi lập trường của Tổng thống Trump dường như đã thay đổi theo hướng có lợi cho Ukraine trong những tháng gần đây, cuộc điện đàm giữa Putin với tổng thống Hoa Kỳ vào ngày 16 tháng 10 lại dẫn đến một sự thay đổi bất ngờ khác.
Hai nhà lãnh đạo tuyên bố sẽ gặp nhau tại Budapest trong những tuần tới để thảo luận về các nỗ lực hòa bình ở Ukraine, mặc dù chưa có ngày cụ thể nào được ấn định. Tổng thống Trump cũng rút lại tuyên bố hồi tháng 9 rằng Ukraine có khả năng giành lại toàn bộ lãnh thổ bị tạm chiếm.
Hiện vẫn chưa rõ liệu Ukraine hay các đối tác Âu Châu có được mời đến Budapest hay không, mặc dù Tổng thống Zelenskiy đã bày tỏ sự sẵn sàng nếu được mời. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cảnh báo rằng bất kỳ cuộc thảo luận nào về an ninh Ukraine và Âu Châu đều không thể diễn ra nếu không có sự hiện diện của tất cả các bên liên quan.
Âu Châu đã nhanh chóng công khai ủng hộ Ukraine trước hội nghị thượng đỉnh, với việc Tổng thống Zelenskiy dự kiến gặp các nhà lãnh đạo của “Liên minh những người tự nguyện” tại Luân Đôn vào ngày 24 tháng 10.
[Politico: Ukraine, Europe back Trump's call to cease hostilities along current front line]
10. Ba Lan hy vọng Ukraine phá hủy đường ống Druzhba — Sikorski chế giễu Hung Gia Lợi
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski ngày 22 tháng 10 bày tỏ hy vọng lực lượng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine sẽ thành công trong việc vô hiệu hóa đường ống dẫn dầu của Nga tới Hung Gia Lợi, trong bối cảnh căng thẳng giữa Warsaw và Budapest đang gia tăng.
Ngoại trưởng Sikorski nói với Ngoại trưởng Hung Gia Lợi Peter Szijjarto rằng: “Tôi hy vọng người đồng hương dũng cảm của ngài, Thiếu tá Magyar, cuối cùng sẽ thành công trong việc phá hủy đường ống dẫn dầu cung cấp cho cỗ máy chiến tranh của Putin và ngài sẽ nhận được dầu qua Croatia”.
Bộ trưởng Ba Lan đang nhắc đến Robert Brovdi, một sĩ quan quân đội Ukraine gốc Hung Gia Lợi và là chỉ huy Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa của Ukraine được gọi bằng mật danh “Magyar”.
Hung Gia Lợi đã cấm Brovdi nhập cảnh vào nước này vì các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine vào các cơ sở của Nga có liên quan đến Druzhba, một hệ thống đường ống khổng lồ vận chuyển dầu của Nga đến quốc gia Trung Âu này.
Hầu hết các nước Liên Hiệp Âu Châu đã ngừng mua dầu của Nga sau khi cuộc chiến toàn diện nổ ra vào năm 2022. Tính đến năm 2025, chỉ có Slovakia và Hung Gia Lợi - những nước có lãnh đạo được biết đến với sự đồng cảm với Mạc Tư Khoa - vẫn tiếp tục sử dụng đường ống Druzhba.
Lời chỉ trích của Sikorski được đưa ra trong bối cảnh có tranh cãi công khai với Szijjarto về quyết định của tòa án Ba Lan không dẫn độ một công dân Ukraine bị tình nghi phá hoại đường ống Nord Stream vào năm 2022.
Hai nhà ngoại giao hàng đầu thường xuyên chỉ trích nhau trên mạng xã hội, làm nổi bật mối quan hệ căng thẳng giữa hai quốc gia.
Tòa án Ba Lan ngày 16 tháng 10 đã từ chối dẫn độ công dân Ukraine Volodymyr Z. sang Đức, nơi ông bị truy nã theo lệnh truy nã quốc tế. Sau đó, ông đã được trả tự do.
Sau khi Szijjarto gọi nghi phạm người Ukraine là “kẻ khủng bố”, Sikorski trả lời rằng ông “tự hào về tòa án Ba Lan, nơi đã phán quyết rằng việc phá hoại kẻ xâm lược không phải là tội ác”.
Ba Lan từ lâu đã chỉ trích đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Nord Stream 1 và 2, được xây dựng để vận chuyển khí đốt từ Nga đến Đức qua Biển Baltic.
Đường ống Nord Stream 2 chỉ được hoàn thành vài tháng trước khi cuộc xâm lược toàn diện nổ ra và chưa bao giờ đi vào hoạt động.
Chính quyền Đức cáo buộc Volodymyr Z. đã giúp đặt chất nổ lên đường ống như một phần của hoạt động bí mật được thực hiện từ một du thuyền buồm thuê khởi hành từ cảng Rostock.
Việc Ba Lan từ chối diễn ra sau động thái tương tự của Tòa án Tối cao Ý, khi vào ngày 15 tháng 10, Tòa án này đã hủy bỏ lệnh dẫn độ một công dân Ukraine khác là Serhii Kuznetsov, người bị Đức truy nã vì những cáo buộc liên quan.
Kyiv, nơi cũng chỉ trích gay gắt đường ống Nord Stream, đã phủ nhận mọi sự liên quan đến vụ nổ.
[Kyiv Independent: Poland hopes Ukraine knocks out Druzhba pipeline — Sikorski taunts Hungary]