“Ngài nói và viết những gì ngài nghĩ, và ngài không bao giờ quan tâm đến việc mọi người xung quanh có vỗ tay hay huýt sáo hay không, ngài không bao giờ quan tâm đến số lượt thích.'

Cha Duka bị giam giữ vào đầu những năm 1980 cùng với nhà bất đồng chính kiến Vaclav Havel, người sau này lãnh đạo cuộc Cách mạng Nhung năm 1989 lật đổ chính quyền Cộng sản.

Đức Hồng Y Dominik Duka, cựu Đức Tổng Giám Mục Prague, đã qua đời vào thứ Ba ở tuổi 82. Ngài là một nhân vật nổi bật ở Cộng hòa Tiệp, một trong những quốc gia vô thần nhất ở Âu Châu.

“Ngài là một người có học thức với tầm nhìn vô cùng bao quát về cuộc sống con người. Dưới chế độ độc tài Cộng sản, ngài đã trải qua sự đàn áp và tù đày vì đức tin của mình, và trải nghiệm này đã tôi luyện ngài trở thành một giáo sĩ nhiệt thành và thậm chí hiếu chiến, người đã can đảm đứng về phía chân lý, nhưng đồng thời cũng có một trái tim nhân hậu và thân thiện”, Đức Tổng Giám Mục Josef Nuzík của Olomouc, nhà lãnh đạo Hội đồng Giám mục Tiệp, phát biểu.

Sinh năm 1943 với tên Jaroslav Duka, ngài gia nhập Dòng Đa Minh năm 1968 và làm linh mục cho đến khi chính quyền Cộng sản thu hồi giấy phép hành nghề của ngài vào năm 1975. Sau đó, ngài làm việc tại một nhà máy kỹ thuật trong khi vẫn tiếp tục các hoạt động tôn giáo bí mật.

Ngài bị giam cầm vào đầu những năm 1980 cùng với nhà bất đồng chính kiến Vaclav Havel, người sau này lãnh đạo cuộc Cách mạng Nhung năm 1989 lật đổ chính quyền Cộng sản. Havel, một nhà viết kịch, sau này trở thành Tổng thống Tiệp Khắc và sau đó là Tổng thống Tiệp từ năm 1989 đến năm 2003, đã nhớ lại những cuộc tranh luận triết học và ván cờ của họ trong tù.

Sau khi chủ nghĩa Cộng sản sụp đổ, Duka được bổ nhiệm làm Giám mục Hradec Králové năm 1998 và Đức Tổng Giám Mục Praha năm 2010. Hai năm sau, ngài được phong Hồng Y và đã góp phần đàm phán một đạo luật, theo đó các nhà thờ Tiệp thuộc 17 giáo phái được nhận tài sản bị cộng sản chiếm đoạt sau Thế chiến thứ hai, trị giá 3,3 tỷ đô la Mỹ vào thời điểm đó. Tuy nhiên, một số người cáo buộc Duka quá thân cận với giới tinh hoa chính trị Tiệp.

Ngài cũng phải đối mặt với cáo buộc bao che cho các linh mục ấu dâm, điều mà ngài kịch liệt phủ nhận. Giáo Hội Công Giáo tại Cộng hòa Tiệp ít khi phải đối mặt với các vụ bê bối liên quan đến việc giáo sĩ lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên, nhưng nhiều vụ việc không bao giờ được báo cáo hoặc công khai. “Ngài không tin các nạn nhân, không thể thừa nhận mức độ nghiêm trọng của các vụ việc”, Cha Benedikt Mohelnik, cựu lãnh đạo Dòng Đa Minh Tiệp, cho biết.

Duka chưa bao giờ là một nhân vật trầm lặng hay thuần túy tâm linh, và được biết đến với những quan điểm gây tranh cãi về chính trị, khoa học, bản sắc dân tộc và đạo đức. Trong đại dịch Covid-19, ngài đã gọi virus là “vũ khí sinh học” trong một bài giảng, khiến các nhà miễn dịch học hàng đầu của đất nước phải lên tiếng phủ nhận.

Ngài đã từng đệ đơn kiện một công ty sân khấu vì một màn trình diễn khiêu khích mà ngài cho là xúc phạm đến tín ngưỡng tôn giáo. Tòa án đã bác bỏ đơn kiện của ngài. “Ngài không phải là người có thể dập tắt các cuộc chiến văn hóa. Ngài không chỉ châm ngòi cho chúng, mà chính ngài còn thường xuyên khiêu khích chúng”, Cha Mohelnik nhận xét.

Đức Duka lãnh đạo Giáo hội Tiệp cho đến năm 2022, khi Đức Tổng Giám Mục Jan Graubner kế nhiệm ngài tại Praha. Sau đó, ngài gặp phải các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Sau khi trải qua ca phẫu thuật khẩn cấp vào tháng 10 năm 2025, ngài đã trở về nhà một thời gian ngắn trước khi phải vào bệnh viện trở lại vào ngày 1 tháng 11. Ngài qua đời ba ngày sau đó.

Tổng giáo phận Prague cho biết lễ tang của ngài sẽ diễn ra vào ngày 15 tháng 11 tại Nhà thờ St Vitus ở Lâu đài Prague, nơi ngài sẽ được chôn cất trong lăng mộ của Đức Tổng Giám Mục tại Nhà nguyện St Vitus.

“Ngài nói và viết những gì ngài nghĩ, và ngài không bao giờ quan tâm đến việc những người xung quanh có vỗ tay hay huýt sáo hay không, ngài không bao giờ quan tâm đến lượt thích. Bạn không cần phải đồng ý với ngài, nhưng tất cả chúng ta đều có thể học hỏi điều này từ ngài”, Cha Marek Orko Vácha viết trong cáo phó của Duka trên nhật báo Deník N.

Source:Tablet